Kontrola powypadkowa PIP - nie tylko po zawiadomieniu dokonanym przez pracodawcę

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
15.03.2024AKTUALNE

Kontrola powypadkowa PIP - nie tylko po zawiadomieniu dokonanym przez pracodawcę

Wypadki ciężkie, zbiorowe oraz śmiertelne podlegają obligatoryjnemu zgłoszeniu do właściwego miejscowo okręgowego inspektora pracy. Powoduje to wszczęcie kontroli u pracodawcy. Z zawiadomieniem nie warto zwlekać, jak i zatajać takiego wypadku – sygnał o zdarzeniu może bowiem pochodzić z wielu różnych źródeł.

Wypadek, którego kwalifikowaną formą jest wypadek przy pracy, to sytuacja nie mieszcząca się w ramach normalnej organizacji pracy, której jednak wykluczyć nie można. Jak wiadomo wypadki przy pracy mogą mieć różne następstwa. Z definicji wynika, że jest to zdarzenie powodujące uraz lub śmierć. Wypadek śmiertelny to jedna ze szczególnych form wypadku przy pracy obok wypadku ciężkiego oraz zbiorowego.

Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

Wypadkiem ciężkim jest wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak utrata:

  • wzroku,

  • słuchu,

  • mowy,

  • zdolności rozrodczej

lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także:

  • choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu,

  • trwała choroba psychiczna,

  • całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo

  • trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Natomiast za wypadek zbiorowy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

O jakim wypadku zawiadamiać PIP i prokuraturę?

Z kodeksu pracy wynika zasada, zgodnie z którą pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o:

  • śmiertelnym,

  • ciężkim lub

  • zbiorowym

wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy.

Powyższe zawiadomienie powoduje, że okręgowy inspektor pracy wyznacza inspektora pracy do przeprowadzenia postępowania w sprawie zgłoszonego zdarzenia.

Ważne

Tak jak pracodawca ma niezwłoczne obowiązek zawiadomienia o wypadku, tak inspektor podejmie swoje działania kontrolne bez zbędnej zwłoki, w ramach postępowania odrębnego, niezależnego od postępowania powypadkowego prowadzonego z poziomu zakładu pracy.

Dlaczego nie warto zatajać informacji o wypadku?

W żadnym razie pracodawca nie powinien zatajać wypadku ciężkiego zbiorowego oraz śmiertelnego w nadziei, że sprawa się nie wyda i zostanie rozstrzygnięta wyłącznie między zatrudniającym a poszkodowanym lub jego rodziną. Należy bowiem pamiętać, że inspektorzy przeprowadzają kontrolę powypadkowe nie tylko w sytuacji gdy źródłem zawiadomienia jest pracodawca lub wyznaczona przez pracodawcę osoba.

Uwaga!

Inspektorzy przeprowadzają kontrolę w sprawie wypadków ciężkich, zbiorowych i śmiertelnych również jeżeli zostaną o tych zdarzeniach zawiadomieni przez organy postępowania karnego – policję czy prokuraturę. Ponadto inspektorzy przeprowadzają kontrolę w sprawie wypadków ciężkich, zbiorowych i śmiertelnych w związku z medialnymi doniesieniami o takich zdarzeniach. Źródłem zawiadomienia o wypadku może być ponadto sam poszkodowany czy jego rodzina.

Dlaczego warto zawiadomić organy o wypadku przy pracy?

Uwzględniając powyższe próba zatajenia wypadku, który powinien być zgłoszony okręgowemu inspektorowi pracy, nie jest postępowaniem, które w konsekwencji będzie opłacalne. Istnieje bowiem duża szansa, że zdarzenie zostanie ujawnione a dodatkowo konsekwencją będzie zarzut braku zawiadomienia o wypadku – co zagrożone jest odpowiedzialnością wykroczeniową z kodeksu pracy, jak i za przestępstwo uregulowane w przepisach kodeksu karnego.

Autor: 

Sebastian Kryczka,

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.