Komfortowa odległość podczas rozmowy na szkoleniu bhp
Ciekawą kwestią związaną z komunikacją niewerbalną jest znaczenie proksemiki, czyli indywidualnych stref kontaktu w stosunku do otaczających nas ludzi. Podczas szkolenia bhp, gdy szkoleniowiec narusza granicę i wkracza w strefę, która nie jest dla niego przeznaczona, poszczególny uczestnik szkolenia może czuć się niekomfortowo, nieswojo.
Strefy dystansu komunikacyjnego to nic innego jak osobiste kręgi kontaktu fizycznego każdego z nas, do których wpuszczamy osoby będące z nami w określonych relacjach.
4 strefy dystansu komunikacyjnego
Możemy wyróżnić 4 strefy:
-
intymna (15–45 cm): najważniejsza, ponieważ jest pilnie strzeżona i uważana za osobistą własność. Prawo wstępu do niej mają jedynie najbliższe osoby, emocjonalnie powiązane, np. rodzice, małżonkowie, kochankowie, dzieci, bliscy przyjaciele i krewni;
-
osobista (46 cm–1,2 m): odległość, jaka dzieli daną osobę od innych podczas spotkań towarzyskich, a także w stosunku do współpracowników i osób mu znanych. To strefa codziennych kontaktów społecznych z osobami znanymi z pracy, wśród znajomych;
-
społeczna (1,2–3,6 m): odległość, którą zachowuje się w stosunku do nieznajomych, ludzi, których nie zna się zbyt dobrze lub nie zna wcale, ale z różnego powodu dana osoba zmuszona jest nawiązać z nimi relację. Należą do nich np. recepcjonistka, nowy pracownik lub uczestnik szkolenia;
-
publiczna (powyżej 3,6 m): to odległość komfortowa. Może zaistnieć, gdy prowadzący szkolenie zwraca się do większej grupy ludzi. Zdarza się to głównie podczas wystąpień, wykładów, rozmowy na dużej przestrzeni.
Na zmianę dystansu konwersacyjnego wpływa:
- płeć,
- wiek,
- stopień znajomości,
- kultura,
- wątek rozmowy,
- okoliczności,
- osobowość rozmówców,
- wygląd fizyczny,
- postawa,
- emocje,
- samopoczucie.
Blokada komunikacyjna uniemożliwi dogadanie się
Jeżeli szkoleniowiec naruszy granicę i wkroczy w strefę, która nie jest dla niego przeznaczona, poszczególny uczestnik szkolenia może czuć się niekomfortowo, nieswojo. Niekiedy odczuje lęk, wycofanie, a czasem nawet złość. Naruszenie granic powoduje poczucie niezręczności i zagrożenia oraz budzi niechęć i opór. Dlatego jest to istotna blokada komunikacyjna uniemożliwiająca dogadanie się.
Właściwe zastosowanie powyższych elementów komunikacji niewerbalnej pozwoli zbudować trenerowi wizerunek szkoleniowca, który robi to, co lubi, z pasją naucza i czerpie wewnętrzną i zarazem największą satysfakcję z tego, że uczestnicy spotkania są obecni na nim dlatego, że chcą, a nie dlatego, że zostali do niego przymuszeni. Stosując jednak elementy pozasłowne komunikacji, trzeba pamiętać o tym, że to, co pokazuje, powinno być odzwierciedlone w jego słowach, a zatem komunikat niewerbalny musi potwierdzać to, co mówi.
Aleksandra Kostka, pedagog