Składka na ubezpieczenie wypadkowe będzie częściej podwyższana?

W odpowiedzi na interpelację poselską (nr 7839) w sprawie działań podejmowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w celu zmniejszenia liczby wypadków przy pracy resort pracy stwierdził, że MPiPS nie posiada organu inspekcyjnego, który mógłby wpływać na realizację obowiązków pracodawców z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym dotyczących zapobiegania wypadkom przy pracy. Organem powołanym do kontroli w tym zakresie jest podległa Sejmowi RP Państwowa Inspekcja Pracy.

Jeśli chodzi o działania, jakie są podejmowane w celu ograniczenia liczby wypadków przy pracy resort pracy wymienił tworzenie i doskonalenie podstaw prawnych do stosowania zróżnicowanej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, umożliwiającej oddziaływanie na pracodawców, u których nastąpiło pogorszenie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z art. 36 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) - inspektor pracy ma prawo wystąpić do właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej ZUS z wnioskiem o podwyższenie o 100% stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe (ustalanej na najbliższy rok składkowy) płatnikowi składek, u którego w czasie dwóch kolejnych kontroli stwierdzono rażące naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Z danych resortu pracy wynika, że w 2011 r. inspektorzy pracy PIP przesłali 91 wniosków o podwyższenie składki na ubezpieczenie wypadkowe o 100% w związku z rażącym naruszeniem przepisów bhp (67 wniosków dotyczyło firm budowlanych). We wszystkich przypadkach zostały wydane decyzje o podwyższeniu składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Resort pracy poinformował, że realizuje ustanowiony przez Radę Ministrów (na wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej) wieloletni program „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” (I etap na lata 2008-2010 i II etap na lata 2011-2013). Jednym z celów tego programu jest ograniczenie liczby wypadków przy pracy i skutków tych wypadków (przede wszystkim strat ekonomicznych i społecznych).

Trwają prace nad przygotowaniem trzeciego etapu programu „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” na lata 2014-2016, w ramach którego będzie kontynuowana realizacja zadań mających na celu ograniczenie zagrożeń wypadkowych w zakładach pracy.

MPiPS poinformowało także, że stopniowo zwiększa środki na finansowanie prewencji wypadkowej. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych corocznie kwota wydatków na prewencję wypadkową będzie określana w ustawie budżetowej i wyniesie:

• w okresie do 31 grudnia 2013 r. - do 0,5%,
• w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. - od 0,50% do 1,00%,
• w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. - od 0,65% do 1,00%,
• w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. - od 0,80% do 1,00%,
• w okresie od 1 stycznia 2017 r. - od 1,00%

W/w środki będą przeznaczone na finansowanie działalności związanej z zapobieganiem wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym.

W ocenie MPiPS, wymienione wyżej działania stwarzają wystarczające warunki do zapewnienia przez pracodawców bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. W ocenie resortu pracy wypadki zdarzają się na skutek nieprzestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, dlatego konieczne jest zwiększenie kontroli przestrzegania przez pracodawców tych przepisów i zasad, prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy oraz korzystanie w większym zakresie przez tę Inspekcję z uprawnień do wnioskowania w sprawie podwyższania składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.