Koordynator a obowiązki związane z profilaktyką przeciwwirusową

Sytuacja, w której w jednym miejscu i czasie praca wykonywana jest przez pracowników jednego pracodawcy jest powszechnym standardem. Jest to przypadek najbardziej klarowny w kontekście wzajemnych relacji między stronami stosunku pracy, jak również zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa zatrudnionym. Jednak bywają sytuacje związane z koniecznością realizacji większych i bardziej złożonych przedsięwzięć, gdy zasoby kadrowe jednego pracodawcy okazują się być niewystarczające. W takim przypadku istnieje możliwość współdziałania, a w konsekwencji wykonywania pracy w jednym miejscu przez pracowników zatrudnionych przez kilku pracodawców.

Układ, w którym w jednym miejscu pracy wykonują prace pracownicy różnych pracodawców reguluje, w kontekście bhp, przepis art. 208 Kodeksu pracy. Zgodnie z jego brzmieniem, w razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek w szczególności:

• współpracować ze sobą,
• wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu”.

Rolą koordynatora z jednej strony jest sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, z drugiej – wyznaczenie koordynatora nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom. Oznacza to, że rolą koordynatora jest nadzór nad bieżącym procesem pracy tak, aby był realizowany z poszanowaniem przepisów i zasad bezpieczeństwa. Mimo braku doprecyzowania w sposób szczegółowy zakresu obowiązków koordynatora można przyjąć, że do jego obowiązków należą:

• bieżące przeglądy warunków pracy,
• sygnalizowanie nieprawidłowości,
• współpraca ze służbą bhp pracodawcy, na terenie którego praca jest realizowana.

W okresie epidemii COVID-19 może powstać wątpliwość: czy do obowiązków koordynatora należy zaliczyć kwestie związane z zapewnieniem pracownikom reżimu sanitarnego, wynikającego z przepisów ukazujących się cyklicznie rozporządzeń Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii ?

Odpowiedź na powyższe pytanie nie jest jednoznaczna. Można na nie odpowiedzieć problematycznie – i tak, i nie. Należy bowiem pamiętać, że rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii nie należą formalnie do źródeł prawa pracy, w tym przepisów z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy. Tym samym, co do zasady, koordynator, który pełni swe obowiązki w obrębie nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy nie ma kompetencji nadzorczych (gdyby odnosić się bezpośrednio do zapisów zawartych w rozporządzeniach, których źródłem są przepisy sanitarne).

Z drugiej jednak strony nie ma absolutnie przeciwwskazań, aby zasady profilaktyki przeciwwirusowej ujęte w rozporządzeniach, których źródłem są przepisy sanitarne, zostały umieszczone w zakładowych przepisach z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy – stając się tym samym zakładowymi źródłami bhp. W takim przypadku do obowiązków koordynatora będzie bieżące czuwanie nad przestrzeganiem kwestii związanych m.in. z odległościami między stanowiskami pracy oraz zapewnieniem i stosowaniem środków profilaktycznych związanych ze zwalczaniem epidemii – względem wszystkich zatrudnionych, niezależnie od podstawy prawnej.