Wypadki przy pracy 2024 – statystyki GUS

W 2024 roku w Polsce zgłoszono 67 000 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy – o 2,4% mniej niż w 2023 roku. Wskaźnik wypadkowości spadł z 4,90 do 4,80 na 1000 pracujących.

Według opublikowanych 10 kwietnia 2025 roku danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2024 roku liczba osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy w Polsce wyniosła 67 000, co oznacza spadek o 2,4% w porównaniu z rokiem 2023. Wówczas takich przypadków było ponad 68 600. Co istotne, zmniejszeniu uległ również wskaźnik wypadkowości, czyli liczba poszkodowanych na 1000 pracujących – z 4,90 w 2023 roku do 4,80 w roku 2024.

Spadek ten można przypisać kilku kluczowym czynnikom:

• Większa świadomość pracodawców i pracowników w zakresie przestrzegania przepisów BHP,
• Skuteczniejsze działania prewencyjne Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) – w tym kontrole oraz kampanie informacyjne,
• Rozwój pracy zdalnej, która może eliminować wiele typowych zagrożeń obecnych w środowisku fizycznym,
• Inwestycje w nowoczesne rozwiązania techniczne i szkolenia z zakresu bezpieczeństwa.

Warto jednak podkreślić, że mimo zauważalnej poprawy, poziom wypadkowości nadal pozostaje wysoki – średnio co około 15 minut dochodzi w Polsce do nowego wypadku przy pracy. Taka skala problemu nie pozwala na samozadowolenie – a raczej wymusza kontynuowanie działań kontrolnych i profilaktycznych.

W analizowanym okresie 2024 roku:

• 66 300 osób zostało poszkodowanych w wypadkach przy pracy z tzw. innym skutkiem (np. urazy niekwalifikowane jako ciężkie),
• 500 osób odniosło obrażenia w wypadkach ciężkich,
• 200 osób straciło życie w wyniku wypadków przy pracy,
• 300 poszkodowanych odnotowano w związku z wykonywaniem pracy zdalnej.

Choć każda z tych liczb to osobna ludzka tragedia, zauważalne zmniejszenie liczby ofiar może być pierwszym krokiem ku trwałej poprawie.

Wskaźnik wypadkowości, czyli liczba osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy na 1000 zatrudnionych, stanowi jedno z kluczowych narzędzi analizy stanu bezpieczeństwa pracy w Polsce. Pozwala on na identyfikację regionów, w których zagrożenia zawodowe są największe, oraz wskazuje na konieczność podjęcia dodatkowych działań kontrolnych i prewencyjnych.

Dane Głównego Urzędu Statystycznego za 2024 rok wskazują, że najwyższe wartości wskaźnika wypadkowości odnotowano w:

• Śląskie – 6,53
• Opolskie – 6,17
• Zachodniopomorskie – 5,88

Tak wysoka liczba wypadków może być związana ze specyfiką lokalnej gospodarki – w tych regionach silnie rozwinięty jest przemysł, w tym górnictwo, przetwórstwo przemysłowe oraz produkcja, gdzie praca często odbywa się w warunkach zwiększonego ryzyka.

Najniższe wskaźniki wypadkowości:

• Mazowieckie – 3,22
• Małopolskie – 3,62
• Podkarpackie – 4,49

Niższe wartości mogą być efektem większego udziału usług i sektora administracyjnego w gospodarce tych regionów, a także skuteczniejszych działań profilaktycznych oraz inwestycji w bezpieczne środowisko pracy.

Zróżnicowanie wskaźnika wypadkowości między województwami powinno skłonić organy nadzoru oraz samych pracodawców do wdrażania strategii ukierunkowanych lokalnie. W regionach szczególnie narażonych na wypadki konieczne jest:

• wzmożenie kontroli prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy,
• organizowanie szkoleń dla pracodawców i pracowników,
• promowanie programów takich jak „Wizja Zero” – zwłaszcza w branżach wysokiego ryzyka.

Analiza przyczyn wypadków przy pracy jest kluczowym elementem skutecznej strategii prewencji. Pozwala nie tylko zidentyfikować najczęstsze zagrożenia, ale także opracować konkretne działania minimalizujące ryzyko ich wystąpienia. Dane Głównego Urzędu Statystycznego za 2024 rok oraz informacje przekazane przez Państwową Inspekcję Pracy rzucają światło na najczęściej występujące mechanizmy wypadkowe i czynniki im towarzyszące.

Z raportu GUS wynika, że dominującym typem zdarzeń prowadzących do urazów było:

• uderzenie w nieruchomy obiekt – dotyczyło blisko 30% wszystkich wypadków.

Ten typ incydentu może mieć związek z nieodpowiednią organizacją przestrzeni pracy, brakiem barier ochronnych, niewystarczającym oznakowaniem lub pośpiechem i roztargnieniem pracowników.

W dalszej kolejności należy wymienić:

• upadki osób – zarówno na tym samym poziomie, jak i z wysokości,
• kontakty z ostrymi narzędziami i maszynami w ruchu,
• nagłe przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego wynikające z nieprawidłowego podnoszenia lub przenoszenia ciężarów.

Szczególnie niepokojące są dane dotyczące nieprawidłowego zachowania się pracownika, które stanowiło 42% wszystkich przyczyn wypadków przy pracy. Obejmuje to m.in.:

• niewłaściwe korzystanie z narzędzi lub maszyn,
• ignorowanie zasad BHP,
• brak koncentracji podczas wykonywania zadań,
• ryzykowne działania pod presją czasu.

To pokazuje, jak duże znaczenie ma ciągła edukacja i szkolenia BHP, nie tylko przy wdrażaniu pracownika, ale również w formie okresowego przypominania zasad bezpiecznej pracy.

Zmniejszenie udziału ludzkich błędów w ogólnej liczbie przyczyn wypadków możliwe jest poprzez:

• promowanie kultury bezpieczeństwa w organizacji,
• wdrażanie systemów zachęt do zgłaszania potencjalnych zagrożeń,
• analizowanie tzw. „zdarzeń potencjalnie wypadkowych”,
• regularne audyty BHP i doskonalenie procedur.

Dobrze zaplanowane działania profilaktyczne powinny uwzględniać również ergonomię stanowisk pracy oraz czynniki psychofizyczne, które wpływają na koncentrację i szybkość reakcji pracowników.

Pomimo zauważalnego spadku liczby wypadków przy pracy w 2024 roku, Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) nie zamierza spowalniać tempa swoich działań kontrolnych i prewencyjnych. Wręcz przeciwnie – opublikowane dane Głównego Urzędu Statystycznego stanowią dla inspektorów impuls do jeszcze bardziej ukierunkowanych i intensywnych kontroli, szczególnie w branżach o podwyższonym ryzyku zawodowym.

Wśród sektorów gospodarki, które w 2024 roku odnotowały najwyższą liczbę najcięższych wypadków – w tym wypadków śmiertelnych – znajduje się przetwórstwo przemysłowe. To właśnie w tej branży dochodziło najczęściej do zdarzeń skutkujących trwałą utratą zdrowia lub życia pracowników.

Dane PIP wskazują również, że:

• Zdecydowana większość poszkodowanych to osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
• Aż 20% ofiar stanowili pracownicy zatrudnieni na innych zasadach, głównie zleceniobiorcy – co rodzi dodatkowe wyzwania w zakresie odpowiedzialności pracodawców i nadzoru BHP.

W związku z tym PIP zapowiedziała, że priorytetem w najbliższych latach będą kontrole w zakładach:

• przetwórstwa,
• produkcji,
• górnictwa

– szczególnie tam, gdzie praca wiąże się z wysokim stopniem ryzyka zawodowego.

Kluczowym narzędziem PIP w walce z wypadkami będzie realizacja nowej, długofalowej strategii:
„Zapobieganie wypadkom związanym z pracą w sektorze przemysłowym – Wizja Zero”.

Program ten ma być wdrażany do 2027 roku, a jego główne założenia to:

• redukcja liczby wypadków ciężkich i śmiertelnych do zera (docelowo),
• zwiększenie efektywności działań kontrolnych,
• edukacja pracodawców w zakresie zarządzania ryzykiem,
• wzmacnianie kultury bezpieczeństwa w organizacjach.

Kontrole realizowane w ramach tej strategii mają nie tylko sprawdzać przestrzeganie przepisów BHP, ale również wspierać pracodawców w identyfikacji zagrożeń oraz w wdrażaniu skutecznych mechanizmów prewencyjnych.

Działania Państwowej Inspekcji Pracy pokazują wyraźnie, że bezpieczeństwo pracy to dziś nie tylko obowiązek prawny, ale także element zarządzania strategicznego w firmie. Pracodawcy, którzy inwestują w kulturę bezpieczeństwa, systemy prewencji i edukację pracowników, mają szansę nie tylko uniknąć kosztów związanych z wypadkami, ale również budować wizerunek odpowiedzialnej organizacji.

Opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny dane dotyczące wypadków przy pracy w 2024 roku wskazują na niewielką, ale istotną poprawę sytuacji w porównaniu z rokiem wcześniejszym. Liczba osób poszkodowanych spadła o 2,4%, a wskaźnik wypadkowości zmniejszył się z 4,90 do 4,80 na 1000 zatrudnionych. Mimo to, statystyki pokazują jednoznacznie: wciąż za dużo osób ulega wypadkom w miejscu pracy, a główną przyczyną pozostaje czynnik ludzki – nieprawidłowe zachowanie pracowników.

Działania Państwowej Inspekcji Pracy, takie jak wdrażanie strategii „Wizja Zero”, mają na celu dalsze ograniczenie ryzyka zawodowego – zwłaszcza w przemyśle. Sukces w tej dziedzinie będzie jednak zależał również od aktywnego zaangażowania pracodawców i rozwoju kultury bezpieczeństwa w firmach. Tylko spójne i długofalowe działania mogą realnie wpłynąć na ograniczenie liczby wypadków przy pracy w kolejnych latach.