Zapobieganie COVID-19 przez współpracujących pracodawców.
Niekiedy, aby wykonać zadanie, konieczna jest współpracę między różnymi pracodawcami. Pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, w jednym miejscu i czasie wykonują pracę. Choć pracodawcy Ci niezależnie muszą dbać o bezpieczne warunki pracy, to muszą jednak współpracować, aby zapewnić realizację przepisów z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy. Dotyczy to również działań profilaktycznych w okresie epidemii COVID-19. Trudno bowiem przyjąć, że zapobieganie COVID-19 leży w gestii wyłącznie jednego ze współpracujących ze sobą pracodawców.
Z punktu widzenia zapewnienia właściwych i bezpiecznych warunków pracy najbardziej korzystna jest sytuacja w ramach której na terenie zakładu pracy praca wykonywana jest przez pracowników zatrudnionych bezpośrednio przez jednego pracodawcę. Nie zawsze jednak powyższy ideał jest możliwy do spełnienia – może się bowiem zdarzyć przypadek, kiedy to realizacja określonych celów nie jest możliwa wyłącznie z wykorzystaniem własnych pracowników, w tym osób zatrudnionych na podstawie umów prawa cywilnego czy z udziałem pracowników tymczasowych. Rozwiązaniem jakie wówczas może być zastosowane, które jest dopuszczalne przepisami kodeksu pracy z zakresu bhp to współdziałanie między pracodawcami w zakresie którego praca w jednym miejscu i czasie wykonywana jest przez pracowników różnych pracodawców.
Przypadek w którym w jednym miejscu pracy wykonują prace pracownicy różnych pracodawców reguluje, w kontekście bhp, przepis art. 208 kodeksu pracy. Zgodnie z jego brzmieniem „W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek:
-
współpracować ze sobą;
-
wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu;
-
ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników;
-
informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac”.
Wyznaczenie koordynatora, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
W sytuacji gdy w jednym miejscu i czasie praca jest realizowana przez pracowników różnych pracodawców zapewnienie właściwych warunków w zakresie bezpiecznej pracy ma znaczenie szczególne w okresie epidemii. Tym samym współpraca, ustalenie zasad współdziałania - w tym w kontekście zagrożenia koronawirusem oraz obowiązek informowania siebie nawzajem oraz pracowników w zakresie działań zapobiegawczych powinna w szczególności dotyczyć kwestii wynikających ze stanu epidemii.
W przypadku gdy praca realizowana jest w miejscu które formalnie nie jest terenem żadnego pracodawcy, którzy ze sobą współpracują wówczas należy przyjąć, że istnieje duże pole do dyskusji między pracodawcami i można między innymi postawić znak równości w tym zakresie. Inaczej może to wyglądać w przypadku gdy praca ma być wykonywana na terenie któregoś z pracodawców. Powstaje wówczas wątpliwość czy pracodawca taki ma prawo narzucać wyłącznie swoje rozwiązania w zakresie profilaktyki związanej z epidemią COVID-19 – kierując się faktem, że miejsce pracy jest w jego dyspozycji ?
Powyższy dylemat nie jest oczywiście w przepisach bezpośrednio uregulowany - jednak można przyjąć, że pracodawca ma terenie którego wspólne prace mają być prowadzone ma znaczący głos w zakresie rozwiązań profilaktycznych przeciwdziałających epidemii. Nie oznacza to oczywiście, że pozostali pracodawcy w ramach szeroko rozumianej współpracy do zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy nie mają prawa przedstawiać swoich propozycji. Jednak ich przeforsowanie to już zupełnie odrębna sprawa.
Ponieważ obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy obciąża bezpośrednio pracodawców zatrudniających poszczególnych pracowników, trudno przyjąć że koszty profilaktyki przeciwwirusowej będą obciążały wyłącznie pracodawcę na terenie którego wspólne prace są prowadzone. Oczywiście dużo w tym zakresie zależy od wypracowanych wspólnie przez pracodawców rozwiązań. W żadnym razie nie można jednak przyjąć, że skoro praca pracowników zatrudnionych przez różnych pracodawców wykonywana jest na terenie jednego z nich - to po jego stronie leży ryzyko i koszt całokształtu działań profilaktycznych związanych z epidemią COVID-19.
Obowiązki z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy dotyczące współdziałania między pracodawcami w sytuacji gdy w jednym miejscu i czasie praca jest wykonywana przez ich pracowników mogą być przedmiotem kontroli inspektora pracy. Ma on prawo zbadać czy przyjęte przez pracodawców procedury uwzględniają zagrożenie wynikające z czynnika biologicznego jakim jest koronawirus - oraz czy stosowanie są właściwe rozwiązania profilaktyczne.
Sebastian Kryczka
prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.
Powiązane treści
Poradnia 48 Portalu BHP
Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.

Popularne
Badania kontrolne w trakcie zwolnienia lekarskiego »
Zmiany w medycynie pracy od 2025 r.: Dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie pracowników. »
Ile minut trwa przerwa w pracy pracownicy w ciąży pracującej przy komputerze? »
Wskazówki, jak przechowywać butle z gazami? »
Rodzaje pracy: praca fizyczna a praca umysłowa »

Bądź codziennie na bieżąco ze zmianami w branży BHP, dzięki aplikacji stworzonej przez najlepszych Ekspertów.