Organizacja pracy w przypadku występowania czynników rakotwórczych

Istotne jest więc podejmowanie działań mających na celu zastępowanie substancji rakotwórczych innymi substancjami nieszkodliwymi lub mniej szkodliwymi dla zdrowia pracowników, zmniejszanie ekspozycji, systematycznej kontroli stanu zdrowia narażonych pracowników, informowania pracowników o ponoszonym ryzyku i środkach zapobiegawczych.

W sytuacji gdy w procesie pracy pracownik jest narażony na działanie czynników rakotwórczych, pracodawca ma obowiązek podjąć działania mające na celu eliminacje tych czynników. Eliminacja czynników rakotwórczych może nastąpić poprzez odpowiedni dobór surowców wykorzystywanych w procesie pracy, w szczególności zastąpienie materiałów szkodliwych - całkowicie nieszkodliwymi, a gdy jest to niemożliwe - mniej szkodliwymi.

Na pracodawcy ciąży również obowiązek wyboru takich procesów technologicznych oraz maszyn i urządzeń, które nie stwarzają zagrożenia czynnikami rakotwórczymi. Powstałe w procesie produkcyjnym odpady o charakterze rakotwórczym powinny zostać odpowiednio zutylizowane.

Ważnym elementem organizacji pracy w kontakcie z czynnikami rakotwórczymi jest odpowiednie rozmieszczenie i wydzielenie szkodliwych procesów i urządzeń.

Procesy technologiczne i urządzenia powodujące narażanie pracowników na działanie czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, powinny być tak organizowane, aby dostęp do nich miała jak najmniejsza liczba pracowników, a ponadto należy je odseparować od pozostałej części zakładu pracy.

Pracodawca ma obowiązek ograniczenia oddziaływania czynników niebezpiecznych i szkodliwych na pracowników. Wszystkie pomieszczenia pracy i ich wyposażenie powinny zapewniać pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy, a w przypadku  pomieszczeń pracy, w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia (np. promieniowanie, gazy, pyły, pary, itp.) należy zatasować takie rozwiązania techniczne, które uniemożliwią przedostawanie się tych czynników do innych pomieszczeń pracy oraz do pomieszczeń higienicznosanitarnych.

Strefy zagrożenia, w których występuje narażenie na czynniki rakotwórcze powinny być odpowiednio oznakowane.

Przykład

W pomieszczeniu, w którym przechowywany jest chlorek winylu należy umieścić znak Ostrzeżenie przed substancjami i preparatami toksycznymi, a także skrajnie łatwopalnymi. Dodatkowo przed wejściem do pomieszczenia należy umieścić oznakowanie Nieupoważnionym wstęp wzbroniony, jako że istnieje wymóg ograniczenia ilości pracowników przebywających w strefie ekspozycji.

Pracodawca powinien zwracać szczególną uwagę na dobór pracowników, którzy mają wykonywać pracę w kontakcie z czynnikami rakotwórczymi. W szczególności przestrzegać, wskazanych przez lekarzy sprawujących profilaktyczną opiekę na pracownikami, przeciwwskazań zdrowotnych do zatrudnienia na danym stanowisku.

Ważnym elementem ochrony zdrowia pracowników, jest odpowiednia organizacja czasu pracy, której celem jest ograniczenie oddziaływania szkodliwych czynników na pracownika. Pracodawca może m.in. wprowadzać:

• odpowiednie przerwy w czasie pracy,
• pracę rotacyjną,
• skrócony czas pracy.