Termin zgłoszenia wypadku przy pracy a postępowanie powypadkowe

Mimo zapisu „niezwłocznego zawiadomienia” przepisy nie określają ostatecznego terminu zgłoszenia wypadku od daty jego zaistnienia. Nie ma okresu zamykającego możliwość zgłoszenia wypadku. Roszczenie o ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy nie ulega przedawnieniu, gdyż nie jest to roszczenie w rozumieniu art. 291 § 1 Kodeksu pracy.

Oznacza to w praktyce, że pracownik ma prawo wnioskować do pracodawcy o uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy nawet po miesiącach, czy latach, np. w sytuacji, gdy otrzymał wiadomość, że skutki chorobowe, które się aktualnie ujawniły, mają związek przyczynowo-skutkowy ze wcześniejszym zdarzeniem w pracy. Wskazuje na to Sąd Najwyższy w swoim wyroku z 14 września 2000 r. II UKN 702/99, OSNAPiUS 2002/6/143

Co zrobić jeśli zgłoszenie nastąpiło z dużym opóźnieniem? Poszkodowany powinien wystąpić do pracodawcy z pisemnym wnioskiem o uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy. Należy opisać w nim okoliczności zaistnienia wypadku i wskazać świadków. Ponadto, pracownik powinien dołączyć opinię lekarską wskazującą, że ujawnione skutki urazu mają związek ze zdarzeniem wskazanym przez poszkodowanego.

Od tego momentu pracodawca powołuje zespół powypadkowy, którego zadaniem jest ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku, oraz sporządzenie protokołu powypadkowego. Na podstawie zebranych wyjaśnień i informacji zespół powypadkowy w p. 7 protokołu stwierdza, czy konkretny wypadek jest, albo nie jest wypadkiem przy pracy (traktowany na równi z wypadkiem przy pracy).

Gdyby jednak informacje przedstawione we wniosku o uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy potwierdziły się w toku dochodzenia, to zespół powypadkowy powinien uznać zdarzenie za wypadek przy pracy.

Jeżeli chodzi o daty dotyczące zgłoszenia i zaistnienia wypadku to sprawę wyjaśniają poszczególne punkty protokołu powypadkowego, w których:

• punkt 2 – mówi o  dacie i godzinie zaistnienia wypadku,
• punkt 3 – mówi o tym kto i kiedy wypadek zgłosił.

Natomiast 14 dniowy termin sporządzenia protokołu powypadkowego liczy się od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, zgodnie z zapisem § 9. ust.1. rozporządzenia w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.

Termin zgłoszenia wypadku przy pracy – uwagi:

1. Przed zatwierdzeniem protokołu zespól powypadkowy jest obowiązany zapoznać z treścią protokołu poszkodowanego pracownika, który ma prawo zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole.
2. Poszkodowany pracownik może wystąpić do sądu rejonowego – sądu pracy z powództwem o ustalenie i sprostowanie protokołu na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego.
3. Dla porządku prawnego w zakładzie powinna funkcjonować jednoznaczna procedura dotycząca zgłaszania wypadków i innych podobnych zdarzeń.
4. Niepowiadomienie przełożonego (pracodawcy, służby bhp) o wypadku, lub dokonanie tego z nieuzasadnioną zwłoką, jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracownika i może skutkować dla poszkodowanego (czy innego pracownika, który o wypadku wiedział), karą porządkową zgodnie z art. 108. Kodeksu pracy.