Medyczna kwalifikacja skutków wypadku może być różna od tej w ramach procedury powypadkowej

Czy zdarzyła Ci się sytuacja, gdy lekarz zakwalifikował wypadek jako lekki a pracownik stracił część ciała, np. palec? Przecież utrata części ciała, to zeszpecenie lub zniekształcenie ciała, co kwalifikuje ten wypadek przy pracy jako ciężki. Zastanawiasz się, kto w takim przypadku ma rację – lekarz czy przepisy? A wreszcie, co w takiej sytuacji ma zrobić zespół powypadkowy, jak zakwalifikować wypadek? Poznaj zależności w tej kwestii.
Z tego artykułu dowiesz się:
-
Jaka jest rola lekarza w kwalifikowaniu skutków wypadku przy pracy?
-
Jak zespół powypadkowy dokonuje oceny ciężkości wypadku przy pracy?
-
Kiedy możemy mówić o ciężkim wypadku przy pracy?
Okazuje się, że rozbieżności w zakresie określania skutków wypadku z punktu widzenia medycznego a przepisów prawa nie są rzadkością. To co dla lekarza będzie mało niewielkie znaczenie w myśl przepisów może mieć zupełnie odmienny skutek.
Przykład
Pracownikowi poszkodowanemu w wypadku przy pracy na skutek odniesionych urazów amputowano paluch u nogi. Lekarz kwalifikuje wypadek jako lekki. Czy słusznie?
Nie można wykluczyć, że kwalifikacja medyczna zdarzenia dokonana przez lekarza pracującego w szpitalu, w którym znalazł się poszkodowany pracownik będzie odmienna od oceny dokonanej na gruncie przepisów obowiązujących w ramach procedury powypadkowej. Ocena w zakresie ciężkości – lub lekkości urazu dokonana przez lekarza szpitalnego w części przypadków pozostaje bez wpływu na kwalifikację wypadku jaka zostanie ostatecznie podjęta przez zespół powypadkowy.
Rolą zespołu jest bowiem dokonanie kompleksowej oceny ciężkości wypadku nie tylko w kontekście skutku medycznego ale i całości okoliczności na gruncie definicji wypadku ciężkiego.
Oceniając podaną w przykładzie sytuację na gruncie obowiązującej definicji wypadku ciężkiego można uznać ją za zdarzenie – w tym będącą jego następstwem amputację palca – kwalifikowane w kategoriach wypadku ciężkiego.
Wypadek przy pracy
Mimo zapewnienia właściwych warunków pracy nie sposób wyeliminować ryzyka wypadkowego towarzyszącego pracy w 100%. Każda z branż, jak również rodzaj pracy, odznacza się charakterystycznymi zagrożeniami wynikającymi z szeroko rozumianego środowiska pracy, które mogą sprzyjać wypadkom przy pracy. Jednak nie każde zdarzenie, do którego dochodzi na terenie zakładu pracy – czy w czasie pracy wykonywanej poza zakładem – będzie mogło być oceniane w kategoriach wypadu przy pracy. Aby uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy było możliwe niezbędne jest było ono:
-
nagłe,
-
wywołane przyczyną zewnętrzną,
-
powodujące uraz na osobie lub śmierć,
-
następujące w związku z pracą:
-
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
-
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
-
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Wypadek wypadkowi nie równy
Konsekwencje wypadku w kontekście doznanego urazu mogą mieć zróżnicowany charakter, co pozwala odróżnić szczególną kategorię wypadku jaką jest wypadek ciężki. Za ciężki wypadek przy pracy, zgodnie z definicją wynikającą z przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak:
-
utrata wzroku,
-
słuchu,
-
mowy,
-
zdolności rozrodczej lub
-
inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu,
a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Zespół powypadkowy kontra lekarz
Przyjęcie informacji o wypadku nakłada na pracodawcę podjęcie szeregu czynności o nieprzypadkowej kolejności. Jedną z nich jest powołanie zespołu powypadkowego, który ustala okoliczności i przyczyny wypadku.
Jak wiadomo, aby można było mówić o wypadku przy pracy, musi zaistnieć wspomniany wcześniej uraz – czyli uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. Informacja w sprawie urazu powinna znaleźć się w treści protokołu powypadkowego. W przeważającej większości przypadków, ocena urazu wykracza z oczywistych względów poza kompetencje zespołu powypadkowego. Oznacza to, że ustalenie urazu, w tym jego kwalifikacja medyczna, leży w gestii biegłych lekarzy. Rolą zespołu powypadkowego jest zatem, zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku.
W praktyce nie można wykluczyć przypadku, kiedy to opinia lekarska w zakresie oceny urazu nie będzie w pełni korespondowała z oceną dotyczącą wypadku ciężkiego na gruncie prawnej definicji tego zdarzenia. W omawianym przypadku zalecanym postępowaniem będzie uzyskanie dodatkowej specjalistycznej opinii lekarskiej w zakresie możliwości kwalifikowania wypadku w kategoriach wypadku ciężkiego.
Ostatecznie i tak prawnej kwalifikacji zdarzenia dokonuje nie lekarz tylko zespół powypadkowy. Lekarz dokonuje jedynie oceny medycznej, która to ocena, przydatna oczywiście dla zespołu powypadkowego nie musi w każdym przypadku być decydująca dla prawnej kwalifikacji zdarzenia.
Lekarz oceniający uraz doznany w związku z wypadkiem przy pracy nie jest podmiotem uprawnionym do dokonania ostatecznej kwalifikacji prawnej zdarzenia, między innymi przez pryzmat indywidualnej i subiektywnych oceny medycznej urazu. Rola w zakresie prawnej kwalifikacji zdarzenia – w tym oceny czy jest to wypadek ciężki należy do zespołu powypadkowego.
Sebastian Kryczka
prawnik, ekspert prawa pracy

Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.
Powiązane treści
Poradnia 48 Portalu BHP
Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.

Popularne
Badania kontrolne w trakcie zwolnienia lekarskiego »
Zmiany w medycynie pracy od 2025 r.: Dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie pracowników. »
Ile minut trwa przerwa w pracy pracownicy w ciąży pracującej przy komputerze? »
Wskazówki, jak przechowywać butle z gazami? »
Rodzaje pracy: praca fizyczna a praca umysłowa »

Bądź codziennie na bieżąco ze zmianami w branży BHP, dzięki aplikacji stworzonej przez najlepszych Ekspertów.