Obszar zainteresowania i kompetencji Sanepidu

Co może kontrolować Państwowa Inspekcja Sanitarna?
Państwowa Inspekcja Sanitarna ma bardzo szerokie spektrum kompetencji i zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy jak również warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku. Zadania wykonywane przez Państwową Inspekcję Sanitarną mają na celu ochronę zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób – zwłaszcza zakaźnych oraz zawodowych.
PIS jako instytucja państwowa
Państwowa Inspekcja Sanitarna (dalej PIS) zwana często zwyczajowo „sanepidem” jest wyspecjalizowaną instytucją państwową świadczącą bardzo liczne spektrum niezwykle istotnych zadań z zakresu szeroko rozumianego zdrowia publicznego. Jako instytucja państwowa nie działa w sposób dowolny – podstawowym aktem regulującym zarówno strukturę organizacyjną jak również kompetencje – w tym kontrolne PIS, jest ustawa z 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Podstawowy zakres działania PIS wynika z art 1 przywołanej ustawy. Zgodnie z jego brzmieniem, inspekcja powołana jest do sprawowana nadzoru nad warunkami:
- higieny środowiska,
- higieny pracy w zakładach pracy,
- higieny radiacyjnej,
- higieny procesów nauczania i wychowania,
- higieny wypoczynku i rekreacji,
- zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku oraz
- higieniczno-sanitarnymi jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne.
Wyżej wskazane zadania PIS wykonywane są w ramach zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej w zakresie chorób zakaźnych, jak również na prowadzeniu działalności o charakterze edukacyjnym.
Bieżący nadzór sanitarny – czyli co podlega kontroli
Jak już zasygnalizowano na wstępie, zakres kompetencji kontrolnych PIS jest bardzo szeroki. Odnosząc się do pytania warto odwołać się do zadań inspekcji podejmowanych w ramach tzw. bieżącego nadzoru sanitarnego, w ramach którego przeprowadzane są działania kontrolne związane z przestrzeganiem przepisów normujących wymagania higieniczne i zdrowotne.
Kontrola realizowana przez PIS dotyczy szeroko rozumianej higieny środowiska – szczególnie:
- wody jaka jest przeznaczona do spożycia przez ludzi,
- powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi,
- gleby,
- wód oraz
- innych części składowych środowiska.
Niezwykle istotna działalność kontrolna jest realizowana przez PIS względem utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości, zakładów pracy, instytucji obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz dróg i ulic.
Ponadto kontroli podlegają warunki zdrowotne środowiska pracy – zwłaszcza w zakresie dotyczącym zapobieganiu powstawaniu chorób zawodowych oraz innych chorób jakie mają związek z warunkami pracy. Zgodnie bowiem z art 184 § 2 kodeksu pracy – nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem zasad, przepisów higieny pracy i warunków środowiska pracy sprawuje Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Pełne spektrum zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach jej działalności kontrolnej uregulowane jest w art 4 ustawy o PIS.
Sebastian Kryczka
prawnik, ekspert prawa pracy

Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.
Poradnia 48 Portalu BHP
Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.

Popularne
Badania kontrolne w trakcie zwolnienia lekarskiego »
Zmiany w medycynie pracy od 2025 r.: Dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie pracowników. »
Ile minut trwa przerwa w pracy pracownicy w ciąży pracującej przy komputerze? »
Wskazówki, jak przechowywać butle z gazami? »
Rodzaje pracy: praca fizyczna a praca umysłowa »

Bądź codziennie na bieżąco ze zmianami w branży BHP, dzięki aplikacji stworzonej przez najlepszych Ekspertów.