Metody kształtowania struktury przestrzennej miejsca pracy

Na podstawie tablic antropometrycznych ustala się zakresy wymiarów lub zakresy regulacji elementów wyposażenia stanowisk. Metoda bezpośrednia nadaje się do określenia jednego lub kilku elementów. W przypadkach bardziej złożonych, przy udziale elementów o charakterze dynamicznym, wytwarza się struktura o wielu elementach nakładających się i korzystanie ze wskaźników antropometrycznych jest już niewystarczające. Metoda ta może być wykorzystywana do określania przestrzeni pracy bezpośrednio na stanowiskach pracy. Na podstawie wymiarów antropometrycznych człowieka można prawidłowo określić przestrzeń wymaganą do wykonywania czynności pracy, ustawienia maszyn, stołów czy pulpitów (ich wymiarów, wysokości). Znajomość wymiarów antropometrycznych pozwala na określenie przejść i dojść z uwzględnieniem ich przeznaczenia (normalne lub szybkie poruszanie się pracownika, ewakuacja itp.) oraz rodzajem wymaganej odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej (odzież normalna, ocieplana, hełmy ochronne, transport rannych noszami itp.).

Metoda ta polega na tym, że układ przestrzenny stanowiska bada się za pomocą manekinów wykonanych w naturalnej wielkości lub skali, umieszczonych w makietach stanowisk lub na rysunkach.

Przy wykorzystaniu tej metody schemat obszaru pracy nakłada się na rysunki stanowisk i bada prawidłowości układu przestrzennego. Może mieć zastosowanie przy ustalaniu układu przestrzennego ciągów technologicznych maszyn i linii produkcyjnych.

Stosowanie tej metody polega na sporządzaniu makiety badanego stanowiska z przesuwanymi elementami oraz na podstawie prób z pracownikami o wymiarach średnich i progowych bada się najlepsze ustawienie elementów.

Proces projektowania układu przestrzennego stanowiska pracy jest realizowany przez wykorzystanie fantomów i makiet elementów przestrzennych stanowisk pracy znajdujących się w pamięci komputera.

Metody kształtowania struktury przestrzennej miejsc pracy mogą wykorzystywać pracodawcy wykonujący zadania służby bhp w małych zakładach pracy.