Brak informacji o realizacji wystąpienia PIP traktowane jako wykroczenie – nowy postulat GIP

Obok zakładowego nadzoru nad bezpieczeństwem pracy, jak również w kwestiach prawnej ochrony pracy funkcjonuje nadzór zewnętrzny. Jest on realizowany przez wyspecjalizowaną, co do zasady, instytucję kontroli nadzoru jaką jest Państwowa Inspekcja Pracy.

Kontrola inspektora pracy ma na celu ustalenie stanu faktycznego, jak również udokumentowanie tego co udało się ustalić - oczywiście w sferze nieprawidłowości ponieważ nie ma sensu opisywać w dokumentacji pokontrolnej tego co jest zgodne z prawem. Faza kontroli kończy się zatem na finalizowaniu dokumentacji po kontrolnej, do której oczywiście można wnieść zastrzeżenia. Jeżeli nie zostaną one wniesione lub zostaną rozpatrzone negatywnie kontrola kończy się i na podstawie jej ustaleń inspektor przystępuje do dalszego działania.

Działania pokontrolne inspektora są niezbędne ponieważ kontrola nie jest celem samym w sobie. Protokół z kontroli w żadnym razie nie ląduje w piwnicy okręgowego inspektoratu pracy tylko jest bazą do wydania określonych środków prawnych. Jeżeli nieprawidłowości dotyczą sfery BHP - wydawane są nakazy administracyjne. W pozostałym zakresie – wystąpienia, które choć podobne nieco do nakazów w formie, w żadnym razie rangi decyzji administracyjnej nie mają.

Nie oznacza to, że po kontroli dotyczącej kwestii bezpieczeństwa i higieny pracy nie zostaną wydane wystąpienia. Jeżeli będzie kontrolowany monitoring wizyjny ustanowiony w celu zapewnienia bezpieczeństwa procesu pracy nieprawidłowości będą regulowane w drodze pisemnych wystąpień. Tak samo, jeżeli zostanie wprowadzona zakładowa kontrola trzeźwości, która przecież unormowana jest poza kwestiami (przepisami) bezpieczeństwa i higieny pracy.

Warto zauważyć, że przepisy ustawy o PIP nie wskazują na jakąkolwiek sankcję z tytułu gdyby pracodawca zaniechał wykonanie obowiązku poinformowania inspektora PIP o realizacji wystąpienia. Być może w niedalekiej przyszłości się to zmieni ponieważ Główny Inspektor Pracy postuluje, aby nieudzielenie odpowiedzi inspektorowi pracy o terminie i sposobie realizacji wniosków pokontrolnych było wykroczeniem, co zdecydowanie podniosłoby rangę i wagę wystąpienia.

Na chwilę obecną z ustawy o PIP wynika zasada, zgodnie z którą kto nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. Nie ma natomiast analogicznego wykroczenia dotyczącego wystąpienia, w tym w kwestii naruszenia obowiązku zawiadomienia o jego wykonaniu.

Uwzględniając powyższe, jeżeli proponowane przez Głównego Inspektora Pracy zmiany rzeczywiście zostaną wprowadzone obowiązek informacyjny o wykonywaniu wystąpień nie będzie zwykłą formalnością. Jeżeli kontrolna sprawdzająca wykaże, że organy PIP nie zostały zawiadomione o realizacji wystąpień,- należy się spodziewać nie tylko ponowienia tych środków prawnych w sytuacji ich niewykonania, ale również pociągnięcia pracodawcy do odpowiedzialności wykroczeniowej.

Dla pracodawców, którzy rzetelnie informują organy PIP o realizacji wniosków pokontrolnych nowy przepis (o ile zostanie wprowadzony) nic nie zmieni. Jednak dla tych którzy mają problem z realizacją oraz poinformowaniem PIP o wykonaniu wystąpień nie można wykluczyć zarzutu w zakresie popełnienia wykroczenia.