Czas pracy jako element analizy inspektora PIP w związku z wypadkiem przy pracy

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
07.06.2024AKTUALNE

Czas pracy jako element analizy inspektora PIP w związku z wypadkiem przy pracy

Wypadki ciężkie, zbiorowe oraz śmiertelne podlegają obligatoryjnemu zgłoszeniu do Państwowej Inspekcji Pracy. Zgłoszenie takie spowoduje przeprowadzenie kontroli w sprawie wypadku przez inspektora. Elementem postępowania kontrolnego będą nie tylko bezpośrednio kwestie technicznego bezpieczeństwa pracy. Inspektor przeanalizuje również problematykę czasu pracy, która wbrew pozorom ma całkiem duży wpływ na bezpieczeństwo pracowników.

Uraz lub śmierć to najbardziej namacalne cechy wypadku. Warto pamiętać, że nie każde zdarzenie to wyłącznie prywatna sprawa między pracodawcą a pracownikiem poszkodowanym. Wypadki ciężkie, zbiorowe oraz śmiertelne należy niezwłocznie zgłosić do właściwego miejscowo okręgowego inspektora pracy. Takie zgłoszenie jest wstępnie rozpatrywane, ale można domniemać z pewnością, że skończy się wyznaczeniem inspektora do postępowania kontrolnego w sprawie wypadku.

Ważne

Postępowanie kontrolne, które będzie realizowane przez inspektora PIP w związku ze zgłoszonym wypadkiem w żadnym razie nie jest postępowaniem wyręczającym zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę. Wspólnym mianownikiem jest ustalenie okoliczności i przyczyn zdarzenia. Jednak w żadnym razie postępowanie inspektora nie zwalnia zespołu powypadkowego z jego działań.

Pracodawca zawiadamiając PIP o wypadku musi się liczyć z tym, że wkrótce pojawi się inspektor pracy. Pracodawca słusznie ma prawo podejrzewać, że analizie będą poddane jego liczne obowiązki w zakresie bezpieczeństwa – zarówno te wynikające z Kodeksu pracy, jak i rozporządzeń wykonawczych. Warto jednak pamiętać, że inspektor będzie analizował problem wypadku z różnych stron i aspektów. Jednym z nich jest zweryfikowanie czasu pracy w kontekście zdarzenia.

Dlaczego czas pracy badany jest podczas wypadków przy pracy przez inspektora PIP?

Należy pamiętać, że czas pracy ma bardzo istotny wpływ na kwestie bezpieczeństwa. Wszelkie odchylenia od normalnego czasu pracy, np. w postaci zlecenia pracy nadliczbowej – w szczególności w porze nocnej, wiążą się z większym poziomem wyeksploatowania pracownika. Co za tym idzie niższą koncentracją, gorszymi efektami w pracy. To zaś oznacza większe ryzyko wystąpienia wypadku.

Na co w kontekście czasu pracy zwróci uwagę inspektor PIP badając wypadek przy pracy?

Uwzględniając powyższe inspektor prowadząc kontrolę w sprawie wypadku zawsze bada kiedy dokładnie doszło do zdarzenia – o jakiej godzinie, a nawet minucie, jeżeli można to ustalić. Analizie podlega więc to, czy do zdarzenia doszło na początku dniówki roboczej, czy może w środku czasu pracy, a może na zakończenie pracy.

Inspektor będzie analizował, czy do zdarzenia doszło w normalnym czasie pracy, czy może podczas zleconej pracy nadliczbowej. Jeżeli praca w godzinach nad liczbowych została zlecona inspektor będzie miał prawo sprawdzić, czy były podstawy do takiej decyzji i czy poszkodowanym nie jest osoba, której pracy nadliczbowej zlecać nie wolno.

Jak przygotować się do kontroli PIP związanej z wypadkiem przy pracy?

Uwzględniając powyższe, szykując się na kontrolę powypadkową inspektora właściwym jest dokonanie ustaleń, o której godzinie dokładnie doszło do wypadku. Jeżeli do zdarzenia doszło w ramach pracy nadliczbowej czy ponadwymiarowej – należy przygotować się na kontrolę prawidłowego powierzania pracy poza normalnym czasem pracy. Będzie okolicznością istotnie obciążającą pracodawcę, jeżeli praca w zakładzie regularnie wykonywana jest w godzinach nadliczbowych, ponad obowiązujące w tym zakresie limity, jak i zlecana jest osobom, które w żadnym razie jej wykonywać nie powinny.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy
oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.