Osoba wyznaczona do udzielania pierwszej pomocy w sezonie urlopowym

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
26.07.2024AKTUALNE

Osoba wyznaczona do udzielania pierwszej pomocy w sezonie urlopowym

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy. System ten musi działać zawsze w sytuacji gdy, w zakładzie pracy praca jest świadczona – przez każdego pracobiorcę, nie tylko przez pracownika – praca, w każdy dzień pracy, na każdej zmianie roboczej. Na sprawność systemu udzielania pierwszej pomocy nie powinien mieć wpływ sezon urlopowy.

Niezależnie od rodzaju prowadzonej przez pracodawcę działalności, zakresu obowiązków pracowników czy szeroko rozumianych warunków środowiska pracy, nawet przyjmując wzorcowe wywiązywanie się przez pracodawcę z jego obowiązków z zakresu bhp, nie można wykluczyć wypadku.

Obowiązek zapewnienia system pierwszej pomocy w razie wypadku

Osobie, która uległa przypadkowi musi być zagwarantowana pomoc. W pierwszej kolejności w grę wchodzi w zakładowy system udzielania pierwszej pomocy. W zależności od zdarzenia może być on wystarczający. W przypadku zdarzeń (urazów) cięższego kalibru zakładowy system udzielania pierwszej pomocy będzie pełnił swoją rolę do czasu przybycia pomocy z zewnątrz w postaci ratownictwa medycznego.

Ważne

Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy. W szczególności pracodawca powinien zapewnić:

  • punkty pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach), w których są wykonywane prace powodujące duże ryzyko wypadku lub związane z wydzielaniem się par, gazów albo pyłów substancji sklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie ze względu na ostre działanie toksyczne;

  • apteczki w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.

Należy pamiętać, że ilość usytuowanie i wyposażenie punktów pierwszej pomocy i apteczek powinny być ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, z uwzględnieniem rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń.

Osoby wyznaczone do udzielania pierwszej pomocy

Obsługa punktów i apteczek, na każdej zmianie, powinna być powierzona nieprzypadkowym pracownikom, a pracownikom wyznaczonym, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy.

Kodeks pracy reguluje obowiązek zapewnienia środków niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, jak również obowiązek wyznaczenia pracowników do udzielania pierwszej pomocy.

Uwaga!

Liczba takich pracowników, jak również ich szkolenie powinno uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.

Prawo do urlopu osoby wyznaczonej do udzielania pierwszej pomocy

Ponad wszelką wątpliwość osoba wyznaczona do udzielania pierwszej pomocy ma prawo do urlopu wypoczynkowego, na zasadach wspólnych dla wszystkich pracowników. Sam fakt, że pełni ona szczególną rolę nie może ograniczać jej uprawnieniach urlopowych.

Ważne

Uwzględniając powyższe, nieprawidłowym będzie wyznaczenie - na poziomie zakładu pracy, zmiany - wyłącznie jednej osoby do udzielania pierwszej pomocy.

Przyjmując możliwość nieobecności takiej osoby wyznaczonej do udzielania pierwszej pomocy w związku z urlopem – jak i z sytuacją nagłą, jaką jest czasowa niezdolność do pracy z powodu choroby – właściwym postępowaniem jest zorganizowanie odpowiedniego zastępstwa. Oczywiście należy pomyśleć o tym z odpowiednim wyprzedzeniem, a nie dopiero w momencie, gdy osoby wyznaczonej zabraknie.

Zastępstwo osoby wyznaczonej do udzielania pierwszej pomocy

Pracodawca wyznaczając pracowników do udzielania pierwszej pomocy powinien zatem, nie tylko wskazać osoby, które zwykle wykonują czynności z zakresu udzielania pierwszej pomocy, ale również jednoznacznie określić sposób zastępstwa tych osób. Powinien to zrobić poprzez wskazanie kto udziela pierwszej pomocy na wypadek nieobecności osoby, która w pierwszej pomocy udziela niejako w pierwszej kolejności.

Uwaga!

Osoby zastępujące powinny być również właściwie z zakresu pierwszej pomocy przeszkolone.

Odwołanie z urlopu osoby wyznaczonej do udzielania pierwszej pomocy w przypadku kontroli PIP

Należy pamiętać, że zakładowy system udzielania pierwszej pomocy, w tym jego sprawność w sezonie urlopowym, może być weryfikowana przez inspektorów PIP. Z całą pewnością zostanie zakwestionowana sytuacja gdy, podczas kontroli inspektor stwierdzi, że w zakładzie pracy nie ma żadnej osoby wyznaczonej do udzielania pierwszej pomocy, np. ponieważ aktualnie przebywa na urlopie.

Ważne

W takim przypadku nie należy odwoływać pracownika wyznaczonego z urlopu wypoczynkowego – nie ma ku temu podstaw.

Inspektor nie będzie kwestionował prawa do urlopu wypoczynkowego osoby wyznaczonej. Jednak w drodze nakazu administracyjnego zobowiąże pracodawcę do zapewnienia osób wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy w każdym czasie, niezależnie od przemijających trudności organizacyjnych związanych z okresem wzmożonego wykorzystywania urlopów.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy
oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.