Pomieszczenie do wypoczynku dla kobiety w ciąży oraz matki karmiącej

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest zapewnienie zasady równego traktowania. Dotyczy to również prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Oznacza to, że na równych zasadach prawo do szeroko rozumianego bezpieczeństwa mają pracownicy i w zbliżonym zakresie osoby zatrudnione na podstawie innej niż stosunek pracy. Jednak względem poszczególnych kategorii pracowników przepisy prawa pracy zawierają regulacje o charakterze priorytetowym, które przewidują określone przywileje.

Pracownice w ciąży, oraz w określonym zakresie karmiące dziecko piersią, mają prawo do przywilejów z zakresu prawnej ochrony pracy, jak również w zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy. Pierwsze skojarzenie to oczywiście rozporządzenie Rady Ministrów z 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią. Przepisy szczególne dotyczące preferencyjnych warunków wykonywania pracy kobiet w ciąży oraz karmiących dziecko piersią znajdują się również w Kodeksie pracy.

Także w rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, znajdują się regulacje dotyczące pomieszczeń przeznaczonych do wypoczynku, w tym pomieszczeń szczególnych, przeznaczonych do wypoczynku kobiet ciężarnych oraz karmiących dziecko piersią.

Obowiązek zapewnienia pomieszczenia do wypoczynku kobiet w ciąży oraz karmiących dziecko piersią uregulowana jest w sposób szczególny w stosunku do ogólnych pomieszczeń do wypoczynku. Należy zatem przyjąć, że powinno być to pomieszczenie odrębne od pomieszczenia przeznaczonego do wypoczynku pracowników, organizowanego gdy wymaga tego ich bezpieczeństwo i zdrowie. Za odrębnością takiego pomieszczenia przemawia jego cel oraz wymagany większy poziom prywatności, jaki należy się kobietom w ciąży oraz karmiącym dziecko piersią.

Obowiązek zapewnienia pomieszczenia może być przedmiotem kontroli ze strony inspektora PIP. Warto pamiętać, że inspektorzy za szczególną wnikliwością badają organizację pracy kobiet ciężarnych oraz karmiących dziecko piersią. Robią to zarówno w ramach kontroli planowych, jak i interwencyjnych, zainicjowanych skargami pracowniczymi czy skargami społecznych inspektorów pracy.

Brak zapewnienia pomieszczenia, jak i umożliwienie wypoczynku w pozycji leżącej, ale w pomieszczeniu ogólnie dostępnym dla wszystkich pracowników zostanie z pewnością przez inspektora zakwestionowany. W takim przypadku należy spodziewać się nakazu administracyjnego. Na jego podstawie inspektor wyda polecenie urządzenia oddzielnego pomieszczenia. Nie będzie to oczywiście nakaz obarczony rygorem natychmiastowej wykonalności. Będzie to nakaz terminowy z realnym (jak należy sądzić) terminem w zakresie obiektywnej możliwości jego dotrzymania. Nie można dodatkowo wykluczyć mandatu karnego w związku z naruszeniem przepisów dotyczących technicznego bezpieczeństwa pracy.