Jak określić zakres szkoleń dotyczących zwalczania pożarów i ewakuacji?

Szkolenie należy poprowadzić w ścisłym powiązaniu konkretnymi warunkami, istniejącymi w danej firmie czy zakładzie. A zatem mówiąc o natychmiastowym zaalarmowaniu pracowników bądź straży pożarnej – należy wymienić dostępne środki alarmowe będące w zakładzie, zapoznać pracowników z ich rozmieszczeniem i sposobami użycia itp.

Podczas każdego pożaru występuje zawsze wiele niebezpieczeństw zagrażających zdrowiu, a nawet życiu ratowników. Zapobieganie wypadkom, ograniczenie ich lub złagodzenie skutków można osiągnąć przez znajomość zagadnień związanych z gaszeniem pożarów.

Zakres stosowania środków gaśniczych określony jest umownie za pomocą symboli literowych (A, B, C, D i F) – ustalonych do poszczególnych grup pożarów. Podczas szkolenia należy omówić charakterystykę grup pożarów (przykłady materiałów) i możliwych do zastosowania w ich przypadku środków gaśniczych:

• A – pożary materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli, np. drewna, papieru, termoutwardzalnych tworzyw sztucznych, tkanin.

• B – pożary cieczy i topiących się materiałów stałych, np. benzyn, alkoholi, lakierów, rozpuszczalników, termoplastycznych tworzyw sztucznych.

• C – pożary gazów, np. metanu, acetylenu, wodoru, gazu ziemnego.

• D – pożary metali, np. magnezu, glinu, potasu, sodu.

• F – pożary mediów kuchennych (roślinnych lub zwierzęcych olejów i tłuszczy) w urządzeniach kuchennych.

Środki gaśnicze to:

• woda,

• dwutlenek węgla (CO2),

• proszki gaśnicze.

Podręczny sprzęt gaśniczy jest przeznaczony do gaszenia pożarów w zarodku, w pierwszej fazie jego powstania. Jego główną cechą jest mały ciężar oraz prostota w użyciu, co powoduje możność użycia przez osoby dorosłe bez specjalistycznego przeszkolenia (sposób użycia jest przedstawiony na etykietach sprzętu). Do tej grupy zaliczamy:

• hydronetki,

• gaśnice,

• gaśnice przewoźne (małe agregaty gaśnicze),

• koce gaśnicze,

• dodatkowy sprzęt pomocniczy, jak: skrzynie z piaskiem, beczki z wodą, bosaki, tłumice, topory, wiadra itp.

Ewakuacja ludzi to przemieszczanie się osób znajdujących się w niebezpieczeństwie do miejsc bezpiecznych na zewnątrz budynku lub do innej strefy pożarowej. Zapewnienie warunków bezpiecznej ewakuacji to m.in.:

• szybkie alarmowanie,

• zabezpieczenie ludzi przed oddziaływaniem gazów pożarowych,

• oddzielenie strefy zagrożonej od pozostałych części budynku,

• zapobieganie szybkiemu rozwojowi pożaru oraz

• przygotowanie organizacyjne sprawnej ewakuacji.

Najważniejszym obowiązkiem kierującego ewakuacją jest zorganizowanie ewakuacji ludzi, a dopiero później mienia. Należy jednak najpierw upewnić się, że nie istnieje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi.

Urządzenia ppoż. są to urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do wykrywania i zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a przede wszystkim:

• stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające,

• urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe,

• urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych,

• instalacje oświetlenia ewakuacyjnego,

• hydranty i zawory hydrantowe,

• pompy w pompowniach przeciwpożarowych,

• przeciwpożarowe klapy odcinające,

• urządzenia oddymiające,

• urządzenia zabezpieczające przed wybuchem oraz

• drzwi i bramy przeciwpożarowe, jeśli są wyposażone w systemy sterowania.

Przeszkolenie pracowników wyznaczonych do zwalczania pożarów i ewakuacji nie powinno się zakończyć na sali wykładowej lecz zajęciami praktycznymi (ćwiczeniami):

• ćwiczeniami w zakresie użycia (obsługi) podręcznego sprzętu gaśniczego,

• praktycznego gaszenie pożarów w zarodku,

• znajomości rozmieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego, punktów czerpania wody, przeciwpożarowych wyłączników prądu,

• usytuowania i umiejętności obsługi zainstalowanych urządzeń przeciwpożarowych,

• z organizacji ewakuacji ludzi.