inspekcja pracy

Tradycyjne kontrole PIP są czasochłonne i wymagają fizycznej obecności inspektora. To może się zmienić! Nowe rozwiązania techniczne w kontrolach PIP, takie jak transmisja obrazu w czasie rzeczywistym, mogą niebawem przyspieszyć procesy i zwiększyć ich skuteczność. Jakie pomysły na wykorzystanie nowych technologii ma PIP i co to oznacza dla pracodawców? Sprawdź, jak przygotować się na cyfrową rewolucję w nadzorze nad warunkami pracy!

Gdy inspektor pracy stwierdzi nieprawidłowości w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy zawsze wyda nakaz administracyjny. W dużej części są to decyzje pisemnie i mają wskazany termin ich realizacji. Przepisy ustawy o PIP przewidują obowiązek informowania odpowiedniego organu Państwowej Inspekcji Pracy o realizacji decyzji – z upływem terminów określonych w decyzji. Nie ma natomiast bezpośredniej regulacji zobowiązującej do informowania w sytuacji, gdy decyzja terminowo nie została wykonana. W żadnym razie nie oznacza to bierności ze strony pracodawcy.

Najnowszy program działania PIP na 2021 rok został przedstawiony w ramach zdalnego posiedzenia Rady Ochrony Pracyw 8 grudnia 2020 r. Pełny program działania do chwili obecnej nie został jednak upubliczniony na szerszym forum. Na stronie GIP ostatni program działania to program z 2019 r., na stronie biuletynu z 2018 r. Czyżby program działań PIP stał się tajemnicą, czyżby PIP miała coś do ukrycia? Jakie działania PIP planuje w 2021 r.?  

W okresie epidemii COVID-19 inspektorzy pracy mają prawo wydawania w formie pisemnej nakazów – w przypadku ujawnienia nieprawidłowości z zakresu bhp. Od takich nakazów inspektora PIP przysługuje odwołanie. Warto wiedzieć, że na chwilę obecną rozwój epidemii nie ma wpływu na bieg terminów obowiązujących zarówno odwołującego się od nakazu inspektora PIP pracodawcę, jak również urząd w ramach realizowanej procedury odwoławczej.

Podmiot kontrolowany, do którego została skierowana decyzja przez inspektora pracy, ma obowiązek informowania odpowiedniego organu Państwowej Inspekcji Pracy o jej realizacji z upływem terminów określonych w decyzji. Z pozoru wszystko jest jasne, jednak w praktyce wypełnienie obowiązku informacyjnego względem odpowiedniego organu PIP może okazać się problematyczne.

Na podstawie ustaleń własnych, oddziałowego (wydziałowego) lub grupowego społecznego inspektora pracy zakładowy społeczny inspektor pracy wydaje kierownikowi zakładu pracy, w formie pisemnej, zalecenie usunięcia w określonym terminie stwierdzonych uchybień. Natomiast obowiązkiem zakładu pracy jest wcześniejsze założenie zakładowej księgi zaleceń i uwag przeznaczonej do zapisów społecznych inspektorów pracy. Zapisy zawarte w tych księgach mają moc dokumentów urzędowych w postępowaniu przed organami państwowymi.

Wykazanie przez inspektora pracy, w czasie kontroli, nieprawidłowości z zakresu bhp spowoduje, iż wyda on nakaz zobowiązujący pracodawcę do usunięcia stwierdzonych uchybień – w terminie przez siebie określonym. Zasadą jest, że podmiot kontrolowany, do którego została skierowana decyzja ma obowiązek poinformowania odpowiedniego organu PIP o jej zrealizowaniu, z upływem terminów określonych decyzji. Co jednak w sytuacji, gdy decyzja nie została wykonana terminie? Czy wówczas inspektor również powinien być zawiadomiony przed upływem terminu realizacji? Czy może warto wstrzymać się i powiadomić inspektora kiedy decyzja zostanie faktycznie wykonana?

Od decyzji nakazowych PIP wydanych w formie pisemnej, po kontroli inspektora pracy, można się odwołać. Nie oznacza to jednak, że pracodawca w każdym wypadku musi odwoływać się samodzielnie. Można to zrobić przez pełnomocnika. Może zwiększyć to skuteczność wszczynanej procedury oraz szanse na zmianę lub uchylenie nakazu inspektora pracy. Należy jednak pamiętać wówczas o kilku kwestiach.

Nieprawidłowości z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy stwierdzane w podmiotach kontrolowanych przez PIP regulowane są w formie nakazów. Otrzymując taką decyzję w formie pisemnej rzuca się w oczy brak jej uzasadnienia faktycznego – które zawiera zwykle każda decyzja administracyjna. Czy w takim przypadku należy uznać, że decyzja jest wadliwa i można ją skutecznie podważyć przed okręgowym inspektorem pracy?

Nakaz inspektora pracy wydawany w formie pisemnej jest w praktyce decyzją administracyjną ze wszystkimi tego konsekwencjami. Jeżeli podmiot kontrolowany nie zgadza się z treścią nakazu inspektora może wnieść odwołanie. Problem w tym, że ma na to nie 14 dni – tak jak w przypadku każdej decyzji administracyjnej – tylko 7. W praktyce bywa, że jest to stanowczo za krótki termin na sporządzenie odwołania, które zawierałoby uzasadnienie na właściwym poziomie merytorycznym. Jednak jest na to rada…

Inspektor pracy kieruje się zasadą szybkości i prostoty postępowania kontrolnego, przy zachowaniu niezbędnych wymogów formalnych wynikających z przepisów ustawy o PIP. Sprawne przeprowadzenie kontroli zarówno w zakresie prawnej ochrony pracy, jak i w kwestiach technicznego bezpieczeństwa leży w interesie kontrolującego oraz pracodawcy. Niezbędny jest właściwy poziom współpracy z inspektorem – w przeciwnym razie podmiot kontrolowany naraża się na zarzut utrudniania czynności kontrolnych, który może zakończyć się odpowiedzialnością z tytułu popełnionego wykroczenia.