Informowanie inspektora PIP o wykonanych, jak i niewykonanych środkach prawnych

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
02.12.2022AKTUALNE

Gdy inspektor pracy stwierdzi nieprawidłowości w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy zawsze wyda nakaz administracyjny. W dużej części są to decyzje pisemnie i mają wskazany termin ich realizacji. Przepisy ustawy o PIP przewidują obowiązek informowania odpowiedniego organu Państwowej Inspekcji Pracy o realizacji decyzji – z upływem terminów określonych w decyzji. Nie ma natomiast bezpośredniej regulacji zobowiązującej do informowania w sytuacji, gdy decyzja terminowo nie została wykonana. W żadnym razie nie oznacza to bierności ze strony pracodawcy.

Analizując zarówno:

  • ustawę o PIP,

  • sprawozdania z działalności kontrolnej urzędu,

  • przyszłe zamierzenia kontrolne, podawane do publicznej wiadomości w ramach rocznych i wieloletnich programów działania PIP,

można dojść do wniosku, że duża część działalności kontrolnej i nadzorczej dotyczy sfery bezpieczeństwa i higieny pracy. Jest to zrozumiałe, ponieważ trudno o sprawy bardziej kluczowe jak zdrowie i życie, w tym w procesach pracy.

Skąd wynika obowiązek informowania PIP o wykonaniu nakazu inspektora pracy?

W sytuacji gdy inspektor podczas kontroli realizowanej zarówno na podstawie przepisów ustawy o PIP, jak również wytycznych Głównego Inspektora Pracy, stwierdził nieprawidłowości w obszarze bhp stosowne zapisy znajdą się w protokole pokontrolnym. Można oczywiście z nimi polemizować w ramach zastrzeżeń do protokołu, a następnie w ramach procedury odwoławczej, ale nie zawsze przynosi to zamierzony skutek. Szczególności gdy polemika z inspektorem, jak również organem odwoławczym, jest wyłącznie próbą usprawiedliwiania się od stwierdzonych uchybień.

Ważne

Niezależnie od terminu, jak inspektor pracy wyznaczy na realizację decyzji, podmiot kontrolowany, na którego decyzja została nałożona, ma obowiązek poinformować o fakcie jej wykonania. Poinformować należy „odpowiedni organ Państwowej Inspekcji Pracy”, z upływem terminów określonych w decyzji.

Odpowiedni organ oczywiście nie jest w ustawie o PIP zdefiniowany. Można jedynie przyjąć, że chodzi o inspektora, który wcześniej przeprowadzał kontrolę.

Co oznacza „poinformowanie o wykonaniu decyzji z upływem terminów określonych w decyzji”?

To również jest ustawową tajemnicą. Należy uznać, że w tym wypadku chodzi o pisemną informację o fakcie zrealizowania nakazów. Przyjmując, że zostały one wykonane w terminie maksymalnym określonym przez inspektora.

Co jeżeli nie można wykonać nakazu inspektora PIP we wskazanym terminie?

W praktyce może okazać się, że realizacja nakazu w terminie wyznaczonym przez organ PIP nie jest możliwa, z różnych względów natury obiektywnej. Powyższy scenariusz nie jest w ustawie o PIP uregulowany. Jak zatem postąpić, aby nie narazić się na zarzut niedopełnienia obowiązków braku realizacji nakazu w terminie? Czy w ogóle informować, przed upływem terminu, czy dopiero wówczas kiedy nakaz zostanie wykonany, nawet z naruszeniem wyznaczonego przez inspektora terminu jego realizacji?

Odnosząc się do powyższych problemów należy przyjąć (co jest praktykowane w jednostkach organizacyjnych PIP), że w sytuacji gdy zbliża się termin wykonania decyzji nakazanej przez inspektora., a z góry wiadomo, że nie będzie możliwości wykonania jej w wyznaczonym terminie, trzeba inspektora o tym fakcie uprzedzić – w formie pisemnej.

Uwaga!

Pismo powinno być przekazane do urzędu zanim formalnie upłynie wyznaczony przez inspektora termin wykonania decyzji.

Takie pismo nie może zawierać krótkiego stwierdzenia, że decyzja nie została w terminie wykonana. Niedotrzymanie terminu powinno być uzasadnione. Jednocześnie we wniosku warto wskazać proponowany nowy termin realizacji decyzji, w którym według oceny pracodawcy będzie ona mogła być wykonana.

Co może zrobić inspektor w przypadku powiadomienia o nie wykonaniu decyzji w terminie?

Istnieje duża szansa, że wyda nową decyzję. W dużej części będzie to „kopiuj – wklej” treść wcześniejszego nakazu, jednak zmodyfikowany będzie termin wykonania decyzji. Inspektor nie musi się zgodzić w tym zakresie z terminem zaproponowanym przez pracodawcę. Jak najbardziej ma prawo skrócić termin wykonania nakazu w sytuacji, gdy określony przez podmiot kontrolowany termin jest na zbyt długi (a wielokrotnie byłem świadkiem propozycji pracodawców wykonania nakazów z terminem na kilka lat do przodu).

Ponieważ zbliża się koniec roku, warto przeanalizować stopień wykonania nakazów wydanych po kontroli inspektorów. W praktyce bowiem część z nich ma wyznaczony termin realizacji do 31 grudnia. Pierwsze dwa miesiące nowego roku to nie tylko czas pisania sprawozdań przez poszczególnych inspektorów pracy, ale również okres, w którym kontrole będą przeprowadzane, a każda kontrola zacznie się od weryfikacji wykonania wcześniej wydanych nakazów.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert zakresu prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.