Czy informować inspektora pracy o niezrealizowaniu jego nakazu w terminie?

Inspektorzy pracy jako niezależne organy kontroli nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy działają na podstawie ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Inspektor jest zarówno uprawniony (jak i obowiązany) do weryfikowania przestrzegania przez podmioty kontrolowane przepisów, zarówno z zakresu prawnej ochrony pracy, jak również szeroko rozumianego technicznego bezpieczeństwa pracy. Problematyka bhp jest oczkiem w głowie inspektorów w pracy, zwłaszcza tych z wykształceniem technicznym.

W przypadku gdy stwierdzone nieprawidłowości nie są na tyle poważne, że nie ma potrzeby wydania nakazu ustnego, który będzie musiał być zrealizowany natychmiast, inspektor wyra decyzję w formie pisemnej, w której wskaże co należy wykonać i w jakim terminie.

Dla porządku dodam, że nakaz inspektora nie jest często jedną decyzją, a dokumentem zawierającym kilka, a nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt decyzji – kolejno po sobie ponumerowanych.

Przepis art. 35 ustawy o PIP nakłada na podmiot kontrolowany, do którego została skierowana decyzja, obowiązek informowania odpowiedniego organu PIP o jej zrealizowaniu z upływem terminów określonych w decyzji. Tym samym realizacja decyzji nie jest wyłączną i prywatną sprawą podmiotu kontrolowanego. W praktyce jednak wielokrotnie spotykałem się z sytuacjami kiedy decyzje inspektorów pracy nie były realizowane w terminie – z rozmaitych względów, począwszy od zwykłego niepodzielania treści decyzji, poprzez sytuacje nadzwyczajne uniemożliwiające w sposób obiektywny wykonanie terminowe nakazu.

Należy w tym miejscu zastanowić się, jak prawidłowo powinien postąpić pracodawca? Przepisy ustawy o PIP zawierają formalny nakaz poinformowania odpowiedniego organu PIP o fakcie wykonania decyzji – nie odnosząc się do sytuacji, w której nakaz z jakichś względów nie zostałby terminowo zrealizowany. A zatem, zawiadamiać? Jeżeli tak to kiedy? Czy może zawiadomić w momencie gdy decyzja zostanie zrealizowana – z naruszeniem wyznaczonego terminu realizacji?

Często w sytuacji gdy nakaz zawiera większą liczbę decyzji pracodawca informuje o decyzjach już wykonanych, jednocześnie zwracając się do inspektora z prośbą o wyznaczenie nowego terminu realizacji decyzji jeszcze niezrealizowanych, których termin realizacji zaraz upłynie. Warto uzasadnić taki wniosek o wyznaczenie nowego terminu realizacji decyzji. Istnieje  wówczas znacznie większa szansa, że inspektor przychyli się do wniosku podmiotu kontrolowanego i zaakceptuje proponowany termin zrealizowania decyzji lub sam go wyznaczy – w sytuacji gdy proponowany przez stronę termin jest bezzasadnie długi. Wielokrotnie spotykałem się z sytuacjami, kiedy pracodawca próbował przedłużać terminy realizacji decyzji o wiele miesięcy, a nawet o kilka lat. Oczywiście kończyło się to wyznaczeniem znacznie krótszego terminu realizacji nakazu.