Sklep
Artykuł 210 Kodeksu pracy powinien być dobrze znany każdemu pracownikowi w Polsce. Wchodzi on w zakres szkolenia wstępnego BHP, które należy odbyć przed rozpoczęciem wykonywania pracy, w pierwszym dniu zatrudnienia. Potencjał tego zapisu, który stanowi istotny element ochrony przed niebezpiecznymi warunkami pracy, nie jest niestety wykorzystywany przez pracowników.
Pracownicy wykonujący niektóre zawody lub prace muszą wykazać się szczególną sprawnością psychofizyczną. Nabiera to wyjątkowego znaczenia gdy w grę wchodzą również niekorzystne warunki pogodowe (upały, wysokie/niskie ciśnienie). Wykonując swoją pracę mają bowiem bezpośredni wpływ na zdrowie i życie innych ludzi. Dlatego też pracownicy ci mają prawo do powstrzymania się od wykonywania takiej pracy. Jest to możliwe jednak przy spełnieniu określonych warunków i wiążą się z tym również określone konsekwencje.
Zygmunt Wieczorek specjalista ds. analiz i prewencji zagrożeń zawodowych
Ten artykuł pozwoli Ci:
Występowanie w środowisku pracy niskiej temperatury, w szczególności w okresie jesienno-zimowym zobowiązuje pracodawcę do stosowania właściwej profilaktyki. W szczególności dotyczy to wydania pracownikom właściwej odzieży, która będzie zabezpieczała poszczególne części ciała. Takie działanie zmniejsza ryzyko związane z narażeniem na niską temperaturę i tym samym wychłodzenie organizmu. Zastanówmy się więc, czy w sytuacji, gdy wydane środki ochrony indywidualny są niedopasowane, pracownik ma prawo odmówić wykonywania pracy, odwołując się do art. 210 kp?
Sebastian Kryczka
Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania
Jeszcze nie tak dawno klimatyzacja w samochodzie była luksusem dostępnym tylko w wyższych opcjach wyposażenia. Dziś klimatyzacja w samochodzie dostępna jest już w wersji podstawowej wyposażenia. Dotyczy to nie tylko samochodów prywatnych, ale także samochodów służbowych. W czasie upałów, podczas wykonywania obowiązków zawodowych, klimatyzacja jest elementem zapewniającym komfort pracy. Wpływa też znacznie na bezpieczeństwo pracy chroniąca pracownika przed przegrzaniem. Warto zastanowić się, czy niesprawna klimatyzacja podczas upałów może być podstawą odmowy wykonania pracy z wykorzystaniem pojazdu służbowego?
prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania
Pracownicy wykonujący prace wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej mają prawo powstrzymać się od wykonywania obowiązków gdy ich szeroko rozumiany stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób. Problem w tym, że za czas powstrzymania się od pracy pracownicy ci nie zachowują prawa do wynagrodzenia – to skutecznie może powstrzymywać zatrudnionych od stosowania kodeksowego uprawnienia.
Powołując się na przepisy Kodeksu pracy, pracownik ma prawo po uprzednim powiadomieniu przełożonego powstrzymać się od wykonywania pracy w razie niezapewnienia odpowiednich warunków pracy zgodnych z bhp. Czy jeżeli pracownicy powstrzymają się od wykonywania pracy z powodu niskich temperatur w miejscu pracy i poinformują o tym fakcie przełożonego, a pracodawca zwolni ich do domu, to z tego tytułu zachowają oni prawo do wynagrodzenia?
Wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp jest obowiązkiem każdego pracownika. Odstąpienie od pracy – tam, gdzie warunki pracy stwarzają bezpośrednie zagrożenie zdrowia lub życia pracowników bądź innych osób – jest przez przepisy bezpośrednio traktowane w kategoriach uprawnienia, a nie obowiązku prawnego. Czy jednak nieskorzystanie z powyższego przywileju daje pracownikowi służby bhp prawo do wnioskowania o nałożenie kary porządkowej dla pracownika?
Jak wiemy pracownik może, w określonych przypadkach, powstrzymać się od wykonywania pracy. Być może pracownicy w Twojej firmie, wykonujący prace wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej, przy np. niekorzystnej aurze pogodowej – wysokich temperaturach, zimnach ciśnienia, zgłaszają zły stan psychofizyczny uniemożliwiający im wykonywanie swoich obowiązków. Czy wiesz co wówczas zrobić? Sprawdź, czy możesz przydzielić ich do innej pacy?
Anna Słowińska
Prawnik; Vox Poland Pomoc Prawna
Z tego tekstu dowiesz się:
Powstrzymywanie się pracownika od wykonywania pracy w warunkach nie odpowiadających przepisom BHP nie stanowi naruszenia obowiązku świadczenia pracy, tylko wtedy gdy pracownik zawiadomił o tym niezwłocznie przełożonego (art. 210 § 1 KP). Niebezpieczne warunki pracy nie usprawiedliwiają niezgłoszenie się pracowników w miejscu wykonywania pracy - orzekł Sąd Najwyższy w sprawie z 9 maja 2000 r., sygn. akt I PKN 619/99.
Pracownik zgodnie z przepisami ma prawo powstrzymania się od wykonywania pracy. Jednak rodzi się pytanie kiedy, w jakich sytuacjach pracownik może skorzystać z tego prawa? Jakie tak naprawdę okoliczności muszą zaistnieć aby egzekwowanie tego uprawnienia pracowniczego było uzasadnione? Czy prawo odstąpienia od wykonywania pracy zawsze równa się niedopełnieniem obowiązków bhp przez pracodawcę?
Natalia Korzeniecka
Czy prawo do powstrzymania się od wykonania pracy w niebezpiecznych warunkach przysługuje osobom zatrudnionym na stanowiskach związanych z ratowaniem życia i mienia?
Natalia Korzenieckaaplikant adwokacki
Obserwuj nas
2023 © Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Copyright © 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone
E-czasopismo
Wzory dokumentów
Dokumentacja ORZ
Instrukcja BHP
Listy kontrolne
Procedury
Akty prawne
Materiały Wideo
Materiały szkoleniowe
