Niedopasowanie odzieży chroniącej przed niską temperaturą a prawo pracownika powstrzymania się od pracy.

Wykonywanie pracy na otwartej przestrzeni (nie mylić z określeniem wykonywania pracy na świeżym powietrzu, uwzględniając zjawisko smogu w okresie grzewczym) wiąże się z narażeniem na kaprysy pogody. Sezon jesienno-zimowy to okres niższych, niż komfortowe, temperatur. Nie pozostaje to bez znaczenia dla bezpieczeństwa wykonywania pracy, jak również potencjalnych skutków zdrowotnych u zatrudnionych.

Niska temperatura na przestrzeni otwartej to sytuacja, której nie sposób na dłuższą metę uniknąć. Nawet jeżeli stosujemy środki łagodzące, takie jak źródła ciepła czy nawet pomieszczenia do ogrzania się pracowników, przebrania oraz sporządzania posiłków. W celu zapewnienia właściwego komfortu cieplnego pracowników pracujących na otwartej przestrzeni pracodawca powinien wyposażyć ich we właściwe środki ochrony indywidualnej. Wynika to z przepisów rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wskazują one na zagrożenia, w przypadku których jest wymagane stosowanie środków ochrony indywidualnej (SOI).

Wśród zagrożeń wymagających stosowania SOI znajdują się zagrożenia fizyczne – w tym termiczne, tak jak wysoka lub niska temperatura. Zasadą jest, że dostarczone pracownikom środki ochrony indywidualnej dobiera się w taki sposób, aby były dopasowane do pracownika lub wyposażone w regulację umożliwiającą ich dopasowanie. Co jednak w sytuacji, gdy środki mające na celu zabezpieczyć pracownika przed niską temperaturą zostały wprawdzie dostarczone, jednak są niedopasowane do pracowników?

Czy w przypadku, o jakim mowa w przykładzie, istnieje podstawa zastosowania regulacji art. 210 kp?

Przepis ten mówi, że w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Odnosząc się do powyższych dylematów należy przyjąć, że w praktyce istnieje możliwość powstrzymania się od pracy z tytułu niewłaściwego przydzielenia środków ochrony indywidualnej - powołując się na przepis art. 210 kp. Pracownik może się również powołać na zasadę, zgodnie z którą pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy.

Nie można uznać, że przydzielenie przypadkowych elementów wyposażenia, o dowolnym rozmiarze, jest równoznaczne z zapewnieniem środków ochrony indywidualnej przed działaniem niskiej temperatury.

Reasumując, wszystkie elementy składające się na odzież zabezpieczającą przed oddziaływaniem niskich temperatur powinny być do pracownika dopasowane pod względem rozmiaru lub dające się dopasować w ramach regulacji. Trudno mówić o dopasowaniu lub regulacji w przypadku wyposażenia pracownika w obuwie zimowe w rozmiarze 38 w sytuacji, gdy poza czasem pracy używa rozmiaru 45.