Nowe przepisy BHP w szkołach już niebawem

Ministerstwo oświaty przekazało właśnie do konsultacji publicznych i opiniowania projekt nowego rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (dalej: nowe rozporządzenie w sprawie bhp w szkołach). Projektowane rozporządzenie ma zastąpi

obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69, ze zm.; dalej: obecnie obowiązujące rozporządzenie w sprawie bhp w szkołach.

Nowe rozporządzenie w sprawie bhp szkołach nie oznacza jednak całkiem nowych przepisów, jak można by przypuszczać, szczególnie tych dotyczących bezpośrednio kwestii bhp. Przeniesione do nowej regulacji mają być przepisy dotyczące:

1. obowiązków dyrektora szkoły w zakresie:

• zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w szkole, a także w czasie zajęć organizowanych poza nią,

• prowadzenia kontroli zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z obiektów należących do szkoły, sprzętu oraz sporządzania dokumentacji pokontrolnej,

• zawieszenia zajęć szkolnych na czas oznaczony, w przypadkach określonych w projekcie,

• zapewnienia przeszkolenia nauczycieli w zakresie udzielania pierwszej pomocy,

• zapewnienia uczniom właściwego wyposażenia, nadzoru i bezpiecznych warunków pracy na rzecz szkoły i środowiska,

• powiadamiania właściwych osób i organów o wystąpieniu wypadku,

• czynności związanych z wystąpieniem wypadku, w tym zabezpieczenia miejsca, powołania zespołu, prowadzenia rejestru, ewaluacji przyczyn wypadków;

2. warunków techniczno-organizacyjnych związanych ewakuacją osób;

3. ogólnych wytycznych bezpieczeństwa podczas prowadzenia prac remontowych, instalacyjnych oraz naprawczych;

4. wymogów technicznych, jakie musi spełniać szkoła w zakresie: nawierzchni, instalacji, oświetlenia, szlaków komunikacyjnych, ogrodzenia, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, sieci wodociągowej, schodów, wentylacji i ogrzewania, sprzętów, w tym warunków w kuchni i jadalni;

5. oznakowania i zabezpieczania miejsc pracy i pomieszczeń, do których dostęp jest wzbroniony dla osób nieuprawnionych;

6. warunków prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, sportu i turystyki i organizowania zajęć, imprez i wycieczek, w tym zapewnienia opieki, dostosowania stopnia trudności i intensywności do aktualnej sprawności i wydolności uczniów, prawidłowego zabezpieczenia sprzętów i urządzeń do ćwiczeń;

7. szczegółowych rozwiązań w sytuacji wypadków osób pozostających pod opieką szkoły, w tym obowiązku udzielenia pierwszej pomocy, procedury postępowania powypadkowego, składu i obowiązków zespołu powypadkowego;

8. uprawnienia organu prowadzącego szkołę do zawieszenia zajęć na czas oznaczony

Także pod względem stricte bezpieczeństwa i higieny wiele przepisów pozostanie niezmienionych.

Należy jednak zwrócić uwagę na przepis projektowanego nowego rozporządzenia w sprawie bhp w szkołach, który dotyczy terminu na sporządzenie i doręczenie protokołu powypadkowego osobom uprawnionym do zaznajomienia się z materiałami postępowania powypadkowego (§ 45 ust.1). Nowe przepisy narzucają 21 dniowy termin sporządzenia protokołu i następnie nakazują go niezwłocznie doręczyć osobom uprawnionym.

W projekcie zawarty został również katalog otwarty zakresu zastrzeżeń jakie mogą być zgłaszane do protokołu, i tak mogą one dotyczyć w szczególności:

• niewykorzystania wszystkich środków dowodowych niezbędnych dla ustalenia stanu faktycznego;

• sprzeczności istotnych ustaleń protokołu z zebranym materiałem dowodowym.

Wzór protokołu powypadkowego oraz rejestru wypadków stanowić mają załączniki do nowego rozporządzenia w sprawie bhp w szkołach.

Projekt nowego rozporządzenia w sprawie bhp w szkołach proponuje również zmianę przepisów dotyczących:

1. zabezpieczenia przed poślizgiem przejść na terenie szkoły (§ 8 ust. 5). Dopuszcza bowiem w czasie zimowych warunków atmosferycznych możliwość użycia środków adekwatnych do potrzeb w celu zabezpieczenia przed poślizgiem, a nie tylko piasku, jak obecnie;

2. obowiązku dyrektora w zakresie zapewnienia właściwych warunków w pomieszczeniach w których odbywają się zajęcia. Będzie musiał również zadbać o zabezpieczenie tych pomieszczeń przed czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, np. wilgocią i nasłonecznieniem.

3. możliwości zawieszenia zajęć przez dyrektora szkoły w przypadku zdarzeń, które mogły zagrozić zdrowiu uczniów. Przepisy te miałyby być uszczegółowione, a wśród zdarzeń wyodrębniono: negatywne skutki zdarzeń atmosferycznych oraz przekroczenie w powietrzu dopuszczalnych poziomów substancji szkodliwych.

Natomiast nowe regulacje dotyczyć mają w dużej mierze kwestii organizacyjnych mających zapewnić bezpieczeństwo i komfort nauki dzieci i młodzieży. Wśród nowych obowiązków znajdzie się:

• obowiązek rejestrowania wyjść grupowych, które nie są wycieczkami. Wzór rejestru został określony w załączniku nr 1 do projektu rozporządzenia.

• obowiązek uwzględnienia w planie zajęć dydaktyczno-wychowawczych realizacji zajęć wymagających intensywnego wysiłku umysłowego nie później niż na szóstej godzinie zajęć w danym dniu.

• wprowadzenia minimalnego czasu trwania przerw (co najmniej 10 minut) oraz dostosowania ich do potrzeb uczniów.

• konieczności informowania kuratora oświaty o zawieszeniu zajęć.

Nowością w projektowanym rozporządzeniu jest jednoznaczne określanie obowiązku dyrektora szkoły w zakresie zapewnienia uczniom miejsca na pozostawienie podręczników i przyborów szkolnych. Celem tego rozwiązania jest skuteczniejsze egzekwowanie prawa ucznia i ograniczenie problemów z nadmiernym obciążeniem układu mięśniowo-szkieletowego negatywnie wpływającym na rozwój dziecka.

Rozszerzono grupę osób, które powinny odbyć szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Dotychczas przepisy wymieniały nauczycieli, w tym m.in. prowadzących zajęcia w warsztatach, laboratoriach i zajęcia wychowania fizycznego. Obecnie, aby zwiększyć bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole także pozostali jej pracownicy powinni być przygotowani do udzielania pierwszej pomocy

Ministerstwo edukacji nie podaje w projekcie konkretnej dany wejścia w życie nowego rozporządzenia, nieoficjalnie wskazuje się datę 1 września 2018 r.. Resort przewiduje natomiast 14 dniowy okres vacatio legis dla nowych przepisów. Są jednak nowe regulacje w tym rozporządzeniu dla których konieczne jest więcej czasu na wdrożenie. I tak przepisy dotyczące:

• układania planu zajęć, w którym przedmioty wymagające intensywnego wysiłku umysłowego uczniów odbywałyby się maksymalnie do szóstej godzinie zajęć w danym dniu;

• długości przerwy między zajęciami – które nie mogą być krótsze niż 10 minut. – i przerw na spożycie posiłków na terenie szkoły;

• obowiązku szkolenia pracowników szkoły w zakresie udzielania pierwszej pomocy

miałyby wejść w życie do 1 marca 2019 r., czyli w drugiej połowie roku szkolnego 2018/2019.