Zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych wliczane do stażu pracy

Paradoksalne nieraz podstawowe pojęcia dla danej dziedziny prawa nie są zdefiniowane. Takim przykładem jest pojęcie „pracy”, którego próżno szukać wśród legalnych definicji podstawowego źródła prawa pracy, jakim jest Kodeks pracy. Z kodeksu wynika jedynie, że obowiązkiem pracownika jest wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę. Można znaleźć również przepisy, które regulują podstawowe obowiązki pracownicze składające się na każdą umówioną pracę - niezależnie od szczegółowego zakresu czynności.

Podobnie jak pojęcie pracy nie jest również zdefiniowane w pojęcie "stażu pracy". A jest się o co bić, ponieważ staż pracy ma bezpośrednie lub pośrednie przełożenie na liczne uprawnienia pracownicze, począwszy od wymiaru urlopu wypoczynkowego, a skończywszy na kwestiach związanych z wynagrodzeniem.

Do pojęcia stażu pracy odwołują się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Chodzi tu o staż pracy w służbie bhp. Jak wiadomo staż ten odnosi się do pracowniczego stażu pracy - tym samym według obecnego stanu prawnego nie ma podstaw, aby osoba, która w służbie bhp była zatrudniona na podstawie umowy prawa cywilnego mogła zaliczyć sobie staż pracy na podstawie takiej umowy do pracowniczego stażu pracy służby bhp - i po jakimś czasie wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o przeszeregowanie na wyższe stanowisko w służbie.

Sytuacja może w przyszłości ulec zmianie. Co jakiś czas powraca bowiem pomysł, aby do stażu pracy zaliczać również staż wypracowany na podstawie umów prawa cywilnego. Jeżeli ostatecznie tego typu rozwiązania zostaną przyjęte - wówczas będzie podstawa, aby do stażu pracy w służbie bhp zaliczyć również okresy pracy wykonywania zadań służby bhp na podstawie umów prawa cywilnego. Będzie to z korzyścią dla pracowników, którzy nie będą musieli niejako powtarzać okresu pracy na podstawie umowy o pracę, aby być zatrudnionym na wyższym stanowisku w służbie bhp.

Na podstawie aktualnych przepisów teoretycznie istnieje zawsze możliwość zaliczenia do stażu pracy w służbie bhp czasu pracy, który został wypracowany na podstawie umów prawa cywilnego. Będzie to możliwe w przypadku, gdy inspektor uzna, że zatrudnienie w służbie bhp, które było realizowane na podstawie umowy cywilnoprawnej w rzeczywistości było zakamuflowanym stosunkiem pracy – tyle, że pod inną nazwą. W takim przypadku jak najbardziej będą podstawy do tego aby uznać, że praca realizowana na podstawie umowy prawa cywilnego w służbie bhp była pracą wykonywaną na podstawie stosunku pracy ze wszystkimi tego dla pracownika konsekwencjami - w zakresie stażu pracy w służbie bhp.