O wypadkach w polskim górnictwie w 2014 r.

WUG udostępnił ocenę stanu bezpieczeństwa pracy, ratownictwa górniczego oraz bezpieczeństwa powszechnego w związku z działalnością górniczo-geologiczną w 2014 roku. Ten raport przedstawia dane m.in. o zagrożeniach występujących w zakładach wydobywających kopaliny, wypadkach, chorobach zawodowych górników.

Raport zostanie przesłany zarządom największych spółek górnictwa podziemnego, ministrom odpowiedzialnym za politykę państwa w zakresie racjonalnego i bezpiecznego wydobywania kopalin oraz Radzie Ochrony Pracy przy Sejmie RP i Głównemu Inspektorowi Pracy.

Jak wynika z danych ujawnionych w raporcie w 2014 r. miało miejsce 2 274 wypadki przy pracy w górnictwie ogółem, w tym 30 wypadków śmiertelnych i 29 wypadków ciężkich.

Nie mniej jednak w ciągu ostatnich lat w polskim górnictwie obserwuje się spadek liczby wypadków ogółem. W 2014 r. odnotowano o 277 (tj. 10,9%) wypadków mniej w porównaniu do 2013 r. i aż o 1 277 (tj. 36,0%) mniej niż w roku 2009. Wypadkowość ogółem w kopalniach węgla kamiennego w 2014 r. zmniejszyła się o 6,3% w porównaniu z 2013 r. (z 1 908 do 1 788 wypadków) i o 36,1% w porównaniu z rokiem 2009, kiedy to odnotowano 2 799 wypadków.

Głównymi przyczynami wypadków przy pracy ogółem w 2014 r. w całym górnictwie były:

• potknięcie, poślizgnięcie lub przewrócenie się osób (29,0%);
• spadnięcie, stoczenie, osunięcie się mas i brył skalnych oraz opad skał ze stropu i ociosu (18,2%);
• upadek, stoczenie lub obsunięcie się przedmiotów lub materiałów (12,3%).

Głównymi przyczynami wypadków śmiertelnych i ciężkich w 2014 r. w całym górnictwie było:

• zapalenie metanu;
• oberwanie się skał ze stropu i ociosów;
• wykonywanie prac przy przenośnikach taśmowych będących w ruchu bądź przy braku zabezpieczenia stanu wyłączenia;
• przebywanie w strefie zagrożenia od pracujących maszyn i urządzeń;
• jazda przenośnikiem taśmowym nieprzystosowanym do jazdy ludzi;
• niewłaściwa organizacja pracy;
• niewłaściwe wykonywanie robót strzałowych;
• nieprzestrzeganie technologii prowadzenia robót;
• tąpnięcie;
• zwarcie i poparzenie łukiem elektrycznym;
• utonięcie;
• praca pod wpływem alkoholu.

Warto podkreślić, że w polskim górnictwie w latach 2009-2014 najwięcej wypadków przy pracy śmiertelnych i ciężkich miało miejsce wśród pracowników o stażu pracy do 5 lat (31,8%) oraz o stażu pracy powyżej 20 lat (36,7%). Natomiast wypadkom śmiertelnym i ciężkim ulegali głównie pracownicy w przedziale wiekowym 41-45 lat, co stanowiło 22,2% wszystkich wypadków śmiertelnych i ciężkich zaistniałych w tym okresie.

Na podstawie analizy wyżej wymienionych przyczyny wypadków przy pracy śmiertelnych i ciężkich oraz okoliczności ich występowania WUG uznał, że wykonywanie prac zagrożonych opadem skał ze stropu i ociosu należy do szczególnie niebezpiecznych. Przy prowadzeniu takich robót zatem niezbędnym jest odpowiednie rozeznanie zagrożenia oraz zwiększenie nadzoru nad tymi robotami zarówno przez dozór jak i przodowych.

Po analizie sytuacji w polskim górnictwie nadzór górniczy doszedł do konkretnych wniosków ustalając następujące priorytety w bieżącej działalności kontrolnej:

• kontrola prowadzonej profilaktyki i zagrożenia metanowego w celu uniknięcia katastrof górniczych;
• kontrola prowadzonej profilaktyki i zagrożenia związanego z opadem skał ze stropów i ociosów;
• kontrola funkcjonowania w kopalniach układów transportowych, w tym przewozu pracowników do i z miejsca pracy;
• kontrola stosowania właściwych technologii prowadzenia robót we wszystkich rodzajach górnictwa;
• kontrola funkcjonowania kopalń objętych restrukturyzacją.

Ponadto ze względu na powtarzające się w ostatnich latach przyczyny wypadków i zdarzeń, w 2015 r. nadzór górniczy będzie zwracać szczególną uwagę na:

• funkcjonowanie w kopalniach układów transportowych, w tym przewozu pracowników do i z miejsca pracy;
• zagrożenie metanowe, m.in. dokładny monitoring w celu uniknięcia katastrof górniczych;
• zagrożenie związane z opadem skał ze stropu i ociosów;
• stosowanie właściwych technologii prowadzenia robót we wszystkich rodzajach górnictwa;
• funkcjonowanie kopalń objętych restrukturyzacją.