Nakaz inspektora PIP w zakresie szkoleń pracowników wyznaczonych do pierwszej pomocy

Każda nagła sytuacja zdrowotna, która może zagrozić zdrowiu w życiu pracownika, a ściślej mówiąc każdego pracobiorcy, niezależnie od podstawy prawnej zatrudnienia, wymaga udzielenia pierwszej pomocy. Nie musi być ona wcale wypadkiem kiedy przysłowiowo „krew tryska”. Trudno wyobrazić sobie, aby pracownik, który zasłabł, zemdlał był pozostawiony sam sobie, a przecież w jego przypadku do urazu w rozumieniu definicji wypadku przy pracy nie dochodzi.

Każdy pracodawca powinien stworzyć zakładowy system udzielania pierwszej pomocy składający się z:

• apteczek,

• punktów pierwszej pomocy.

Obsługa zarówno apteczek, jak również punktów powinna być powierzona wyznaczonym pracownikom. Nie chodzi o pracowników wyznaczonych doraźnie do poszczególnych czynności wymagających udzielenia pomocy. Pracownicy powinni być wyznaczeni na stałe.

Z Kodeksu pracy wynika zasada, zgodnie z którą szkolenie pracowników wyznaczonych powinno uwzględniać rodzaj i poziom występujących w zagrożeń (w zakładzie pracy, jak należy się domyślać).

Warto zauważyć, że szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy odnoszą się do problematyki udzielania pierwszej pomocy. Pytanie, czy takie szkolenie jest wystarczające?

Ponadto podkreślmy, że problem kwalifikacji i szkolenia osób wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy może być przedmiotem kontroli inspektora PIP.

Powstaje pytanie, czy inspektor w drodze decyzji nakazowej będzie miał prawo wymusić na pracodawcy, aby zapewnił szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy niejako poza cyklem szkoleń z zakresu bhp?

Na powyższe pytanie należy odpowiedzieć przecząco – nie, inspektor PIP nie ma takich uprawnień. Inspektor pracy nie ma więc możliwości zobowiązania pracodawcy, aby ten zapewnił wyznaczonym pracownikom zewnętrzne, dedykowane szkolenia specjalistyczne z zakresu udzielania pierwszej pomocy.

Inspektor PIP ma oczywiście prawo przeanalizowania programów szkoleń bhp. Na tej podstawie może dokonać oceny czy problematyka z zakresu udzielania pierwszej pomocy była omawiana. Nie ma jednak żadnej podstawy prawnej, która uprawniłaby inspektora do tego, aby nawet w przypadku pracodawców, u których wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne, mógł on wydać decyzję zobowiązującą pracodawcę do skierowania pracowników na zewnętrzne szkolenie z zakresu pierwszej pomocy.

Jeżeli w ocenie inspektora okaże się, że szkolenie bhp nie gwarantuje wystarczającej znajomości zagadnień z tematu udzielania pierwszej pomocy, będzie miał jedynie prawo zobowiązać pracodawcę do tego, aby zapewnił on dostosowanie szkolenia do rodzaju poziomu zagrożeń. To pracodawca będzie jednak decydował w jaki sposób zrealizować taki nakaz. Czy wysłać pracowników na szkolenie zewnętrzne, czy może położyć większy nacisk na problematykę udzielania pierwszej pomocy podczas szkoleń bhp.